دوره دانش افزايي استادان با موضوع دين در دنياي مدرن برگزار شد
دوره دانش افزايي استادان با موضوع دين در دنياي مدرن برگزار شد
دوره دانش افزايي استادان با موضوع دين در دنياي مدرن براي جمعي از اعضاي هيأت علمي دانشگاه علوم پزشکي ايران برگزار شد.
به گزارش روابط عمومي دانشگاه، دفتر نهاد نمايندگي مقام معظم رهبري دفتر هم انديشي استادان و نخبگان دانشگاه علوم پزشکي ايران دوره دانش افزايي دين در دنياي مدرن را با حضور جمعي از اعضاي هيأت علمي اين دانشگاه و دکتر ابوالفضل روحي؛ عضو هيأت علمي دانشگاه شهيد بهشتي برگزار کردند.
عضو هيأت علمي دانشگاه شهيد بهشتي در اين نشست يادآور شد: موضوع دين در دنياي مدرن، يکي از مهمترين چالش هاي نظري امروز جهان است که خاستگاه آن دنياي غرب به شمار مي رود.
وي افزود: پس از بروز و ظهور ظواهر و نتايج مدرنيته در غرب، کليسا در رابطه با دين زدايي از جامعه غرب احساس نگراني کرد و باب اين بحث ها در غرب باز شد. به تبع آن در ساير جوامع و اديان هم مطرح شد. در کشور ما هم بدون پيش آگاهي نسبت به مباني نظري و تئوري هاي مدرنيته از طرفي و تلقي و برداشت و مقايسه ناصواب آموزه هاي کليسا با اسلام از طرف ديگر، به اين موضوعات دامن زده شد.
روحي با بيان اين مطلب که تلقي ما از دو مفهوم دين و مدرنيته، تعيين کننده نوع نگاه به مقوله دين در دنياي امروز است، اظهار داشت: طبق تعريف اکثر جامعه شناسان غربي جامعه مدرن جامعه اي است که چهار مولفه داشته باشد. يک کاملا ليبرال باشد و بايد دقت کرد که ليبراليسم يک بسته کامل است که در بعضي جوامع نمي تواند تحقق پيدا کند.
وي افزود: دوم معتقد به اومانيسم باشد آن هم اومانيسم فردي يعني همه ارکان هستي را بر مبناي محوريت انسان تعريف کند ، سوم سکولار باشد يعني بين دين و دنيا فاصله باشد و چهارم پلوراليسم يا تکثرگرايي در آن جامعه وجود داشته باشد.
عضو هيأت علمي دانشگاه شهيد بهشتي يادآور شد: بر اين اساس مدرنيته بر اساس مباني فکري و ايدئولوژي غربي براي هر جامعه اي امکانپذير نيست. بنابراين ظواهر مدرنيته که شامل تکنولوژي و بکارگيري قدرت علم است ممکن است به جامعه اي راه يابد اما مدرن به حساب نيايد.
وي در ادامه به تعريف و از تلقي دين پرداخت و افزود: نگاه سنتي به دين که شامل آموزه هاي وحياني براي هدايت بشر و رستگاري است در مقابل تعاريف متعدد غرب از دين دارد که حداقل به ??? نوع مي رسد بعنوان نمونه هرنوع باوري که برپايه آن رفتاري از فرد سر مي زند يا باعث شکل گيري يک سبک زندگي خاصي شود و بسياري تعاريف ديگر.
روحي با تفکيک و تفاوت دين و معرفت ديني گفت: اين تفاوت بين يک حقيقت به نام دين و برداشت هاي مختلف از آن حقيقت است که معرفت ديني نام دارد. بنابراين دين يک حقيقت واحد و معرفت ديني بسيار متکثر است.
وي با اشاره به اينکه بدون آگاهي از مباني هر ديني نبايد به تحليل و تفسير آن پرداخت، اظهار داشت: نبايد آنچه از آموزه هاي متناقض مسيحيت و تعاليم تنگ نظرانه و سخت گيرانه کليساست و خود غرب در برابر آن قيام کرده و در مقابل آن ايستاده را به عنوان مفهوم و مايه دين براي همه جوامع بشري تعميم داد و نسخه واحدي براي همگان پيچيد. نبايد اديان و باورهاي سنتي بسياري از کشورها جوامع را ناديده گرفت، اگرچه که در ظاهر بسيار پيشرفته به حساب بيايند. ژاپن، چين و برخي کشورهايي که مظاهر تمدني غرب را دارند از اين مقوله اند.
عضو هيأت علمي دانشگاه شهيد بهشتي ادامه داد: به جهت پويايي دين اسلام بويژه فقه شيعه آنچه امروز به عنوان ظواهر مدرنيته است، اگر در مسير سعادت بشر قرار گيرد منافاتي با دين ندارد اگرچه بخش هايي از مسيحيت و حتي اسلام تنگ نظرانه آن را نمي پذيرند، اما مباني فلسفي و نظري که اساس مدرنيته را تشکيل مي دهند و پيش تر به آنها اشاره شده با اصول اساسي و بنيادي اسلام در تضاد است و قابل جمع نيست.
وي افزود: بنابراين هم مي توان ديندار حقيقي بود و هم به تجربيات و دستاوردهاي بشري توجه داشت اما بايد دقت کرد اين مباني فکري و فلسفي و ايدئولوژي است که رفتار خاصي را به دنبال دارد و نبايد فريب خورد چرا که با از ميان برداشتن نام دين و حذف ايدئولوژي، تئوري ها و نظريه هاي متعددي به عنوان بديل جايگزين آنها شده است.
روحي تاکيد کرد: اينجاست که تحول بايد در علوم انساني باشد نه علوم فني و تجربي چرا که پايه و اساس اين تحولات، فلسفه و تئوري پردازي هايي است که در اين حوزه صورت مي گيرد و علوم تجربي و فني و تکنولوژي و حتي نظام سازي را بر اساس نوع تفکر سوق مي دهد.
اين استاد دانشگاه خاطرنشان کرد: امروز اخلاق و معنويت هم در غرب در ساختار غير ديني تعريف شده و اخلاق را در برابر دين قرار داده است اين در حالي است که در ساختار اصيل دين اسلام، اخلاق بخشي از دين است نه روبروي آن.
وي گفت: در دين اسلام هم در بعد ارتباط فردي با خداوند و هم در بعد مسائل اجتماعي مولفه پاسخگويي به نيازهاي زمانه وجود دارد که در هيچکدام از اديان پيش از آن از جمله مسيحيت وجود ندارد اما اين تفاوت ماهوي و ذاتي در شريعت اين اديان است که به اذعان بسياري از انديشمندان و متفکران امروزي دين اسلام واجد همه ابعاد فردي و اجتماعي است و طبيعي است هرچه شناخت از دين بيشتر شود مي تواند در اين زمينه راهگشا باشد.
روحي در پاسخ به پرسش چگونگي تبيين دين براي کودکان و نوجوانان اظهار داشت: در اين زمينه اسلام داراي مباني خاص فلسفي ديني براي کودکان است هرچند در اين باره کار زيادي نشده است اما در مواردي هم آثار خوب و قابل توجهي به زبان و ادبيات امروزي وجود دارد.
پايان خبر
به گزارش روابط عمومي دانشگاه، دفتر نهاد نمايندگي مقام معظم رهبري دفتر هم انديشي استادان و نخبگان دانشگاه علوم پزشکي ايران دوره دانش افزايي دين در دنياي مدرن را با حضور جمعي از اعضاي هيأت علمي اين دانشگاه و دکتر ابوالفضل روحي؛ عضو هيأت علمي دانشگاه شهيد بهشتي برگزار کردند.
عضو هيأت علمي دانشگاه شهيد بهشتي در اين نشست يادآور شد: موضوع دين در دنياي مدرن، يکي از مهمترين چالش هاي نظري امروز جهان است که خاستگاه آن دنياي غرب به شمار مي رود.
وي افزود: پس از بروز و ظهور ظواهر و نتايج مدرنيته در غرب، کليسا در رابطه با دين زدايي از جامعه غرب احساس نگراني کرد و باب اين بحث ها در غرب باز شد. به تبع آن در ساير جوامع و اديان هم مطرح شد. در کشور ما هم بدون پيش آگاهي نسبت به مباني نظري و تئوري هاي مدرنيته از طرفي و تلقي و برداشت و مقايسه ناصواب آموزه هاي کليسا با اسلام از طرف ديگر، به اين موضوعات دامن زده شد.
روحي با بيان اين مطلب که تلقي ما از دو مفهوم دين و مدرنيته، تعيين کننده نوع نگاه به مقوله دين در دنياي امروز است، اظهار داشت: طبق تعريف اکثر جامعه شناسان غربي جامعه مدرن جامعه اي است که چهار مولفه داشته باشد. يک کاملا ليبرال باشد و بايد دقت کرد که ليبراليسم يک بسته کامل است که در بعضي جوامع نمي تواند تحقق پيدا کند.
وي افزود: دوم معتقد به اومانيسم باشد آن هم اومانيسم فردي يعني همه ارکان هستي را بر مبناي محوريت انسان تعريف کند ، سوم سکولار باشد يعني بين دين و دنيا فاصله باشد و چهارم پلوراليسم يا تکثرگرايي در آن جامعه وجود داشته باشد.
عضو هيأت علمي دانشگاه شهيد بهشتي يادآور شد: بر اين اساس مدرنيته بر اساس مباني فکري و ايدئولوژي غربي براي هر جامعه اي امکانپذير نيست. بنابراين ظواهر مدرنيته که شامل تکنولوژي و بکارگيري قدرت علم است ممکن است به جامعه اي راه يابد اما مدرن به حساب نيايد.
وي در ادامه به تعريف و از تلقي دين پرداخت و افزود: نگاه سنتي به دين که شامل آموزه هاي وحياني براي هدايت بشر و رستگاري است در مقابل تعاريف متعدد غرب از دين دارد که حداقل به ??? نوع مي رسد بعنوان نمونه هرنوع باوري که برپايه آن رفتاري از فرد سر مي زند يا باعث شکل گيري يک سبک زندگي خاصي شود و بسياري تعاريف ديگر.
روحي با تفکيک و تفاوت دين و معرفت ديني گفت: اين تفاوت بين يک حقيقت به نام دين و برداشت هاي مختلف از آن حقيقت است که معرفت ديني نام دارد. بنابراين دين يک حقيقت واحد و معرفت ديني بسيار متکثر است.
وي با اشاره به اينکه بدون آگاهي از مباني هر ديني نبايد به تحليل و تفسير آن پرداخت، اظهار داشت: نبايد آنچه از آموزه هاي متناقض مسيحيت و تعاليم تنگ نظرانه و سخت گيرانه کليساست و خود غرب در برابر آن قيام کرده و در مقابل آن ايستاده را به عنوان مفهوم و مايه دين براي همه جوامع بشري تعميم داد و نسخه واحدي براي همگان پيچيد. نبايد اديان و باورهاي سنتي بسياري از کشورها جوامع را ناديده گرفت، اگرچه که در ظاهر بسيار پيشرفته به حساب بيايند. ژاپن، چين و برخي کشورهايي که مظاهر تمدني غرب را دارند از اين مقوله اند.
عضو هيأت علمي دانشگاه شهيد بهشتي ادامه داد: به جهت پويايي دين اسلام بويژه فقه شيعه آنچه امروز به عنوان ظواهر مدرنيته است، اگر در مسير سعادت بشر قرار گيرد منافاتي با دين ندارد اگرچه بخش هايي از مسيحيت و حتي اسلام تنگ نظرانه آن را نمي پذيرند، اما مباني فلسفي و نظري که اساس مدرنيته را تشکيل مي دهند و پيش تر به آنها اشاره شده با اصول اساسي و بنيادي اسلام در تضاد است و قابل جمع نيست.
وي افزود: بنابراين هم مي توان ديندار حقيقي بود و هم به تجربيات و دستاوردهاي بشري توجه داشت اما بايد دقت کرد اين مباني فکري و فلسفي و ايدئولوژي است که رفتار خاصي را به دنبال دارد و نبايد فريب خورد چرا که با از ميان برداشتن نام دين و حذف ايدئولوژي، تئوري ها و نظريه هاي متعددي به عنوان بديل جايگزين آنها شده است.
روحي تاکيد کرد: اينجاست که تحول بايد در علوم انساني باشد نه علوم فني و تجربي چرا که پايه و اساس اين تحولات، فلسفه و تئوري پردازي هايي است که در اين حوزه صورت مي گيرد و علوم تجربي و فني و تکنولوژي و حتي نظام سازي را بر اساس نوع تفکر سوق مي دهد.
اين استاد دانشگاه خاطرنشان کرد: امروز اخلاق و معنويت هم در غرب در ساختار غير ديني تعريف شده و اخلاق را در برابر دين قرار داده است اين در حالي است که در ساختار اصيل دين اسلام، اخلاق بخشي از دين است نه روبروي آن.
وي گفت: در دين اسلام هم در بعد ارتباط فردي با خداوند و هم در بعد مسائل اجتماعي مولفه پاسخگويي به نيازهاي زمانه وجود دارد که در هيچکدام از اديان پيش از آن از جمله مسيحيت وجود ندارد اما اين تفاوت ماهوي و ذاتي در شريعت اين اديان است که به اذعان بسياري از انديشمندان و متفکران امروزي دين اسلام واجد همه ابعاد فردي و اجتماعي است و طبيعي است هرچه شناخت از دين بيشتر شود مي تواند در اين زمينه راهگشا باشد.
روحي در پاسخ به پرسش چگونگي تبيين دين براي کودکان و نوجوانان اظهار داشت: در اين زمينه اسلام داراي مباني خاص فلسفي ديني براي کودکان است هرچند در اين باره کار زيادي نشده است اما در مواردي هم آثار خوب و قابل توجهي به زبان و ادبيات امروزي وجود دارد.
پايان خبر
کپی لینک کوتاه:
