به گزارش مفدا ایران و به نقل از واحد بهداشت اداره سلامت دانشجویی، به بهانه روز ملی بهداشت محیط به مبحث مدیریت پسماند‌ها اشاره‌ ای گذرا می‌کنیم تا فرصتی برای تفکر و تغییر نگرش در عموم مردم فراهم آید. چراکه ارتقاء شاخص‌های زیست محیطی  همراهی و مشارکت همگان را می طلبد.

عوامل محیطی شامل: آب، خاک، هوا ،پسماند، فاضلاب، غذا، حشرات و جوندگان ناقل بیماری به طور مستقیم و غیرمستقیم در حال اثرگذاری بر سلامت انسان است.

اولین قدم در مدیریت پسماند های منزل، آنست که دورریزها را کم کنیم؛ از مواد و کالاها درست استفاده کنیم؛ راه های استفاده مجدد را یاد بگیریم و در نهایت پسماند‌های منزل را تفکیک کنیم یعنی پسماند‌های خشک مانند کاغذ، مقوا، پارچه، کاغذ، شیشه، پلاستیک، چوب و... را از پسماند‌های تر مانند پسماند میوه ها، سبزیجات و مواد غذایی و تفاله چای و ... را در دو کیسه جداگانه بریزیم.

از ظروف با دوام و چندبار مصرف برای غذاخوری و یا نگهداری مواد غذایی استفاده کنید.

از رومیزی های پارچه ای بجای نوع یکبار مصرف آن استفاده کنید.

از لیوان های فلزی بجای فنجان و لیوان یکبار مصرف کاغذی یا پلاستیکی استفاده کنید.

از محصولات و کالاهایی استفاده کنیم که در بسته‌بندی های قابل بازیافت به بازار ارائه شده‌اند.

 .بجای خرید اسباب بازی و یا لوازم جدید سعی کنید از لوازم و اسباب بازی های دوستانتان بصورت مشترک استفاده کنید

از شوینده‌های آلی ارزانتر و کم خطرتر مانند سرکه سفید و عصاره لیمو (که لک های چربی را می زداید) و جوش شیرین استفاده کنید.

مواد بی مصرف را می توان با تغییراتی به روی آنها دوباره استفاده کرد. راههای موجود برای امکان استفاده مجدد از اشیا بسیار زیاد است. تنها چیزی که ما نیاز داریم این است که با استفاده از خلاقیت خود امکان استفاده مجدد از اشیا موجود در اطراف را افزایش دهیم.

ارگان هایی مانند کمیته امداد و بهزیستی پذیرای لوازم دست دوم قابل استفاده شهروندان هستند. همچنین در حال حاضر طرحی به نام "طرح هبه" در شهرداری تهران در طول سال اجرا می شود که شهروندان می توانند از طریق تماس با 137 و دریافت کد، هدایا و لوازم اضافی و مازاد قابل استفاده خود را (مانند مبلمان و لوازم برقی که قابل تعمیر و استفاده هستند) در اختیار ماموران شهرداری که با لباس و کارت های ویژه به همراه ماشین های مخصوص به در منازل آنها مراجعه می کنند قرار دهند که در صورت نیاز، بازسازی شده و در اختیار افراد نیازمند قرار می گیرد. بعد از تحویل هدایا، خانواده های دریافت کننده هدیه، به افراد اهداکننده لوازم معرفی خواهند شد تا اعتماد نسبت به عملکرد شهرداری و میزان مشارکت ها افزایش یابد.               

:  راه های کاهش پسماند در هنگام خرید

 خرید و مصرف معقول کالاها اعم از مواد خوراکی، پوشاک، لوازم منزل و غیره، یکی از راه های صرفه جویی و حفظ محیط زیست است و علاوه بر آن توان اقتصاد خانواده را بالا می برد. با پس اندازهای کوچکی که از صرفه جویی در خرید یا به عبارت بهتر با خرید صحیح و منطقی، حاصل می شود می توان سرمایه های بزرگی برای فعالیت های مفید ایجاد کرد و در عین حال به حفظ محیط زیست نیز کمک کرد

درموقع خرید، کیسه، زنبیل یا ساک خرید را همراه خود ببرید و به فروشنده بگویید به کیسه نایلونی نیاز ندارید. این کار باعث کمتر شدن مصرف کیسه های پلاستیکی می شود.

بهتر است کالای با دوام خریداری کنید تا مدت استفاده از آنها طولانی تر ‏شود. بدیهی است محصولات بادوام، دیرتر وارد جریان پسماند شهری می شوند.

با برنامه ریزی خاص خرید کنید. بدین ترتیب که قبل از خرید، ابتدا لیست کاملی از آنچه ر  ا که نیاز دارید تهیه کنید.

برای خرید لوازم خانگی عجله نکنید. ابتدا به نیاز خود فکر کنید و وسیله ای را انتخاب کنید که نیازتان را برآورده کند، با میزان مصرف و تعداد افراد خانواده تان متناسب باشد و مصرف انرژی کمی هم داشته باشد.

بسته‌های خرید خود را به حداقل برسانید. از کیسه‌های بسته بندی هر چه بیشتر میتوانید استفاده کنید و مابقی را همراه با سایر پسماند های خشک، به غرفه بازیافت یا وانت های جمع آوری پسماند خشک، تحویل دهید.

        :  راه های کاهش پسماند در ادارات

قبل از آنکه عکسی را چاپ کنید یا متنی را پرینت کنید ابتدا فکر کنید آیا واقعا به نسخه چاپ شده آن نیاز دارید؟ پس تا آنجا که می توانید کمتر کپی کنید و کمتر از نسخه پرینت شده استفاده کنید.

به جای انتشار اطلاعیه های همگانی از تابلو اعلانات استفاده شود.

از فن آوری الکترونیک یا بدون کاغذ(paperless) بجای نامه نگاری های داخلی استفاده کنید.

به منظور کاهش میزان مصرف کاغذ، جوهر و لاک غلط گیر، هنگام تایپ مطالب دقت کرده و متون خود را بر روی صفحه مانیتور ویرایش کنید و در صورت امکان از چک پرینت استفاده نکنید.

 بر روی هر دو طرف کاغذ پرینت تهیه شود تا بدین ترتیب مصرف کاغذ را 50% کاهش دهید

از قسمت های نوشته نشده و سفید کاغذ بعنوان کاغذ یادداشت کوچک استفاده شود.

یک جعبه در دفتر کار خود در نظر بگیرید و کاغذ هایی راکه امکان استفاده مجدد آنها وجود دارد در آن قرار دهید تا از آنها برای چک پرینت استفاده شود.

 .درجلسات، بجای رومیزیها و ظروف یکبار مصرف، از رومیزیها و ظروف قابل شستشو استفاده کنید

 .کامپیوتر و متعلقات جانبی آن و تجهیزاتی قدیمی را که مورد استفاده ندارند به مراکز خیریه، مدارس و روستاها بدهید

   راه های کاهش پسماند در مراسم و تعطیلات

در گردش ها، برای جمع آوری پسماندها بجای کیسه های پلاستیکی، از کیسه های برزنتی استفاده کنید.

در میهمانی ها و گردش ها، از بکار بردن بشقاب، لیوان و سایر ظروف یکبار مصرف خودداری کنید.

چنانچه می خواهید از بیرون غذا تهیه کنید، ظرف غذا را به همراه خود به رستوران ببرید و از مسئول رستوران درخواست کنید بجای آنکه از ظروف یکبار مصرف استفاده کند غذا را در ظرف شما بریزد.

در مراسم عزاداری ملی مانند ایام محرم و نیز در نذری ها، بجای ظروف و لیوان های یکبار مصرف پلاستیکی و یونولیتی می توانید از لیوانها و ظروف مخصوص گل ذرت یا ظروف بادوام استفاده کنید.

برای تزئینات، می توانید کاغذ کادو، مقوا و کاغذهای رنگی مصرف شده را استفاده کنید.

بجای هدیه، به نوعی سرمایه گذاری فکر کنید. به طور مثال  به باز کردن یک حساب پس انداز. دادن کارت هدیه بجای خرید اسباب بازی، لباس و ... نیز ایده خوبی است تا بدین ترتیب هدیه گیرنده چیزی را بخرد که واقعا به آن نیاز دارد.