• 1399/12/10 - 10:46
  • - تعداد بازدید: 2
  • - تعداد بازدیدکننده: 2
  • زمان مطالعه : 11 دقیقه
  • /Z7GVo
در گفت‌وگو با منتخب کارگروه علمي، آينده‌نگري، نظريه‌پردازي و رصد کلان سلامت و عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشکي ايران مطرح شد؛

لزوم توجه به چالش‌هاي آينده سلامت/پژوهش‌هاي جامعه‌محور در حوزه سلامت کاربردي شوند

در گفت‌وگو با منتخب کارگروه علمي، آينده‌نگري، نظريه‌پردازي و رصد کلان سلامت و عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشکي ايران مطرح شد؛
لزوم توجه به چالش‌هاي آينده سلامت/پژوهش‌هاي جامعه‌محور در حوزه سلامت کاربردي شوند


دکتر شهرام صدقي؛ عضو هيات علمي و استاد گروه کتابداري اطلاع‌رساني پزشکي دانشکده مديريت دانشگاه علوم پزشکي ايران است. وي که کارشناسي و کارشناسي ارشد خود را در رشته کتابداري و اطلاع رساني پزشکي از دانشگاه علوم پزشکي ايران دريافت کرده است، در سال ???? در آزمون بورس دکترا در رشته ذخيره و بازيابي اطلاعات از دانشگاه شفيلد انگلستان پذيرفته و موفق به کسب PHD در اين حيطه شد.
به گزارش روابط عمومي دانشگاه؛ دکتر شهرام صدقي سوابق علمي و اجرايي مانند معاون آموزشي و پژوهشي دانشکده مديريت و اطلاع رساني پزشکي دانشگاه علوم پزشکي ايران، سرپرست پروژه ملي سامانه‌هاي تصاوير پزشکي(پکس کشور)، عضو هيات علمي دانشکده مديريت و اطلاع رساني پزشکي دانشگاه علوم پزشکي تبريز، عضويت در هيات ممتحنه و ارزشيابي(بورد تخصصي) وزارت بهداشت، دستيار آموزشي و پژوهشي دانشگاه شفيلد، سرپرستي و مشاوره بيش از ?? عنوان پايان نامه دوره دکتري و کارشناسي ارشد و... را در کارنامه خود دارد.
تاکنون دو عنوان کتاب، ?? مقاله  به زبان فارسي و  ?? مقاله به زبان انگليسي از اين استاد دانشگاه علوم پزشکي ايران، به چاپ رسيده است.
دکتر شهرام صدقي که اخيرا نيز در ارزشيابي فرهنگستان علوم پزشکي، به عنوان منتخب گروه علمي، آينده‌نگري، نظريه‌پردازي و رصد کلان سلامت انتخاب شده است، در گفت‌وگو با خبرنگار روابط عمومي دانشگاه علوم پزشکي ايران، گفت: بر اساس يکسري سياست‌هاي کلي، کارگروه‌هاي مختلفي در فرهنگستان علوم پزشکي شکل گرفته‌اند. گروهي که من در آن عضويت دارم، گروه علمي، آينده‌نگري، نظريه‌پردازي و رصد کلان سلامت است.
بررسي آينده سلامت کشور
وي با بيان اينکه از سال ???? به صورت دعوتي در جلسات ماهانه اين گروه شرکت مي‌کردم، افزود: از سال ???? به طور رسمي به عضويت گروه علمي، آينده‌نگري، نظريه‌پردازي و رصد کلان سلامت فرهنگستان علوم پزشکي درآمدم. وظيفه اين گروه بررسي عوامل موثر بر سلامت در جهت سياست‌گذاري‌هاي کلان است. به طوري که رويدادها و رخ‌دادهايي را که مي‌تواند طي ?? تا ?? سال آينده بر حوزه سلامت موثر باشد، مورد بررسي قرار مي‌دهد. بر اين اساس سناريوهايي در جلسات مطرح مي‌شود و خروجي اين جلسات در قالب خط مشي‌هاي کلي در اختيار مجلس شوراي اسلامي، مرکز تحقيقات استراتژيک و ... قرار مي‌گيرد. در عين حال همواره ذي‌نفعان مباحث هم دعوت مي‌شوند. به عنوان مثال دبير کميسيون بهداشت و درمان مجلس شوراي اسلامي همواره در اين جلسات حاضر است. همچنين افرادي از مجلس شوراي اسلامي يا معاونين وزرا يا وزراي سابق هم در جلسات شرکت مي‌کنند.
دکتر صدقي با بيان اينکه به نوعي اين کارگروه عوامل موثر بر حوزه سلامت را بررسي کرده و براي تصميم‌گيري‌هاي آينده در حوزه سلامت به سياست‌گذاران اين حوزه خط مشي مي‌دهد، ادامه داد: به عنوان مثال فرهنگستان و اين کارگروه جزو اولين بخش‌هايي بود که در زمينه تغيير هرم جمعيتي در کشور، هشدارهاي اوليه را ارائه داده است. در عين حال اگر به سبقه فرهنگستان توجه کنيم، جزو اولين مراکزي بود که  نسبت به  بحث سونامي سالمندان طي ?? سال آينده هشدار داده است.
وي تاکيد کرد: کارگروه علمي، آينده‌نگري، نظريه‌پردازي و رصد کلان سلامت، وضعيت فعلي حوزه سلامت را رصد مي‌کند. به عنوان مثال ما در زمينه بيماري کوويد-?? مباحث مختلفي را طرح کرده‌ايم. در عين حال در حوزه آينده‌نگري عوامل مختلف موثر بر سلامت را بررسي کرده و راهکار ارائه مي‌کند. به عنوان مثال اگر بحراني را در شهر تهران بررسي مي‌کنيم، در اين زمينه چندين سناريو را مورد بحث قرار داده و از سازمان‌هاي مختلف اعم از پدافند غيرعامل، مرکز تحقيقات استراتژيک و... دعوت به عمل مي‌آوريم و موضوع را مورد بررسي قرار مي‌دهيم. البته کار فرهنگستان، عمدتا بر بحث معنوي تکيه دارد تا مادي و مطلقا از نظر مادي هيچ امتيازي ندارد.
چرا مولفه "جمعيت" مهم است؟
دکتر صدقي درباره موضوعات عمده‌اي که در کارگروه علمي، آينده‌نگري، نظريه‌پردازي و رصد کلان سلامت، طرح شده و سپس در سطح کلان کشور مورد توجه قرار گرفته است، گفت: به عنوان مثال در زمينه جمعيت دغدغه‌هاي بسيار مهمي مطرح شده که در کارگروه ما هم مورد بحث قرار گرفته است. به نظر مي‌رسد براي مساله جمعيت کشور، اولويت‌هاي اقتصادي قائل شويم. واقعيت اين است که براي کشور ما با توجه به منابع و جغرافيايي که دارد، بحث جمعيت بسيار حائز اهميت است. در عين حال ما نمي‌توانيم مانند کشورهاي ديگر سياست‌هاي مهاجرت‌پذيري را عمل کنيم، بلکه بايد به خودمان اتکا کنيم. بايد توجه کرد که شاخص جمعيت در کنار قدرت نظامي، آموزش، بهداشت و... جزو پنج مولفه قدرت در دنيا محسوب مي‌شود. بنابراين بحث جمعيت کشور، بايد هم رديف با چنين شاخص‌هاي مهمي قرار گيرد. به طوري که سياست‌هاي حمايتي در حوزه اقتصادي به آن تعلق گيرد. متاسفانه در برخي بخش‌ها کم‌کاري‌هايي وجود دارد يا درک درستي از موضوع در برخي موارد وجود ندارد. در حالي که اعتقاد من و اعضاي گروه علمي، آينده‌نگري، نظريه‌پردازي و رصد کلان سلامت، اين است که به اندازه کافي منابع داريم که در حوزه توسعه جمعيت‌مان، سياست‌هايي را در حدي که سياست جمعيتي متوازن و متناسب با منابع داشته باشيم، اتخاذ کنيم.
رسيدن موج سالمندي تا ?? سال ديگر و بيمارستان‌هايي که آماده نيستند
وي همچنين در زمينه مباحث مطرح شده در کارگروه علمي، آينده‌نگري، نظريه‌پردازي و رصد کلان سلامت در حوزه سالمندان، اظهار کرد: هشدارهايي در اين زمينه از سوي کارگروه داده شد که متاسفانه هنوز جدي گرفته نشده است. بايد توجه کرد که ?? سال ديگر موج سالمندي خواهد رسيد. در حالي که هيچ يک از بيمارستان‌هاي ما مجهز نيستند. وجود بخش‌هاي توانبخشي، غربالگري مسائل ويژه سالمندان و... بسيار مهم است، اما فعلا هيچ يک از اين موارد وجود ندارد. در هر مبحثي سالمندان مسائل و مشکلات خود را دارند که بايد به صورت مجزا به آن‌ها پرداخته شود، اما هنوز اين آمادگي‌ها ايجاد نشده است. هيچ کوريکولوم پزشکي که بحث آموزش و تربيت پزشکان در حوزه سالمندي ايجاد نشده است و هنوز مدل‌هاي همکاري در اين زمينه تدارک ديده نشده‌اند. به عنوان مثال هنوز ساخت و ساز ويژه سالمندان نداريم. بنابراين در اين زمينه حلقه‌هاي مفقوده زيادي که وجود دارد، مي‌توانند در کنار هم قرار گرفته و چرخه‌هاي اقتصادي را شکل داده و دغدغه‌هاي خانواده‌ها را رفع کند.
منتخب کارگروه علمي، آينده‌نگري، نظريه‌پردازي و رصد کلان سلامت فرهنگستان علوم پزشکي با بيان اينکه اين کارگروه چالش‌هاي آينده حوزه سلامت را بررسي کرده و راهکارهايي براي حل آن‌ها به دستگاه‌هاي اجرايي ارائه مي‌دهد، گفت: متاسفانه گاهي آنطور که بايد به خروجي‌هاي فرهنگستان پرداخته نمي‌شود تا اينکه به معضل يا بحراني بدل شود. در حالي که اگر به اين خروجي‌ها توجه شود، مي‌توان از بسياري از بحران‌هاي بهداشتي، سياسي و اجتماعي جلوگيري کرد. هدف ما اين است که به ويژه در حوزه سلامت خدمات بهبود يافته و رضايتمندي از حوزه سلامت افزايش يابد. به عنوان مثال در حوزه پوشش خدمات درماني، خدمات دندان‌پزشکي را تحت پوشش بيمه نياورديم واين موضوع همواره منجر به نارضايتي است. بنابراين اگر خروجي بحث‌هاي فرهنگستان مورد توجه قرار گيرد، با نوعي ايجاد آمادگي مي‌تواند بار مالي نظام سلامت را کاهش دهد  و منجر به ارتقاء آمادگي روحي و رواني جامعه شود.
دکتر صدقي ادامه صحبت‌هايش درباره شاخص‌هاي مورد توجه در کارگروه علمي، آينده‌نگري، نظريه‌پردازي و رصد کلان سلامت، جهت انتخاب وي به عنوان فرد منتخب اين کارگروه، گفت: در اين کارگروه عنوان شد يکي از شاخص‌هاي انتخاب بنده، تنوع موضوعاتي بود که در کارنامه پژوهشي‌ام داشتم. زيرا من در حوزه‌اي هستم که به نوعي با مسائل اجتماعي سلامت مانند سواد سلامت، مديريت دانش و کمک به جريان اطلاعات سروکار دارم. ظاهرا اين موضوع عامل موثري بوده و توفيق داشتم که در کارهاي پژوهشي خودم و دانشجويانم به صورت جهان‌شمول به اين موضوعات بپردازم. علاوه بر اين در کارنامه پژوهشي‌ام در پنج سال اخير بيش از ?? عنوان مقاله در حوزه‌هاي مختلف در ژورنال‌هاي اغلب خارجي چاپ شده است. همچنين همکاري‌هايي با بخش‌هاي مختلفي که مي‌توانستم به آن‌ها کمک کنم بدون توجه به منفعت شخصي داشته‌ام. هميشه با توجه به علاقه‌اي که به مملکت و دانشگاه‌مان داشته‌ايم کار کرده‌ايم.
چرا ارتقاء سواد سلامت مهم است؟
اين عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشکي ايران درباره شاخص‌ترين پژوهش‌هاي خود اظهار کرد: در حوزه سواد سلامت کار کرده‌ايم. معتقدم در حوزه‌هايي مانند ديابت، سرطان‌هايي که خودمراقبتي در آن‌ها کمک کننده است، مانند سرطان پستان، اگر افراد سواد سلامت داشته باشند، علائم بيماري‌ها را بشناسند و اين شناخت بتواند منجر به پيش آگاهي يا تغيير سبک زندگي افراد شود، بسيار مهم است. به عنوان مثال اگر سطح اطلاعات فردي در سطوح چهارگانه سواد سلامت از سطح «آ» به سطح «ب» برسد، مي‌توانيم يک فرد ديابتي را از چرخه ديابتي خارج کرده و به او کمک مي‌کنيم تا سبک زندگي‌اش را تغيير دهد. بايد توجه کرد که هزينه ارتقاء سواد سلامت در اين حوزه حتي پنج درصد هزينه سالانه يک بيمار ديابتي هم نمي‌شود. در عين حال در اين صورت همکاران‌مان در درمان، بار درماني کمتري خواهند داشت. به عنوان مثال اگر بتوانيم کاري کنيم که يک نفر کمتر به سرطان پستان مبتلا شود، مي‌توانيم هزينه زيادي را صرفه‌جويي کنيم و در سطح کلان در سايه توجه مسئولان اجرايي اين اقدام مي‌تواند کمک کند که مثلا ?? درصد بار مالي کمتري داشته باشيم و آن ?? درصد را به حوزه دندان‌پزشکي آورده و به مردم سرويس دهيم. بنابراين بنده و برخي همکارانم در اين حوزه‌ها وارد شده‌ايم.
لزوم کاربردي شدن پژوهش‌هاي جامعه‌محور
دکتر صدقي با بيان اينکه عمدتا پژوهش‌هاي جامعه‌محور در حوزه سلامت را پيش مي‌برم، گفت: اخيرا براي ديابت نظام تجويز اطلاعات سلامت را با همکاري انستيتو غدد انجام داديم. نتيجه اجراي اين پژوهش‌ها اين است که فرهنگي که در جامعه در زمينه برخي بيماري‌هاي مزمن يا بيماري‌هايي مانند ديابت وجود دارد، تغيير پيدا مي‌کند. در عين حال پزشکان ما دس‌شان باز باشد که در مواقعي براي بيمار ديابتي اطلاعات تجويز کنند و اين تجويز اطلاعات‌شان مانند ساير خدمات ضريب k دريافت کند. در عين حال تحقيقي هم انجام داديم که براي چنين اقداماتي ضريب k تعريف کنيم که در حال انجام است. قدم‌هاي اول را برداشتيم و حالا تصميم‌گيري در دست مسئولان دانشگاه در حوزه درمان و اجرايي است که به پژوهش‌هاي اينچنين توجه کرده و آن‌ها را کاربردي کنند. به نظر من پژوهشگر بايد به درستي پژوهشش را انجام دهد، بخشي از يک زنجيره باشد و نهادهاي ديگر حلقه‌هاي قبل و بعد از پژوهش را تکميل کنند.
يکسان‌سازي جزوه‌هاي آموزشي بيماران در مراکز درماني
وي همچنين اظهار کرد: پژوهش ديگري را پيش مي‌بريم که پروژه دکترا است؛ در اصفهان طرحي را راه انداختيم که بر اساس آن پزشکان زير اطلاعاتي را که در جزوه‌ها و صفحاتي که در بيمارستان‌ها تکثير مي‌شود و در اختيار بيماران در هر بخش قرار داده مي‌شود، امضا کرده باشند و اطلاعات اين جزوه‌ها يک دست شود. به عنوان مثال بيماري آب مرواريد در سالمندان يکسري علائم، عوارض و درمان‌ها دارد. حال وارد هر بيمارستاني که مي‌شويم وقتي جزوه‌هاي آموزشي در زمينه اين بيماري را نگاه کنيد، مي‌بينيم که در هر مرکزي روي اين جزوه‌ها اطلاعات متفاوتي درج شده است. حال چرا اين اطلاعات يک دست نيست و چرا هيچ فرد متخصص و پزشکي پا اين اطلاعات را امضا نمي‌کند؟. در اين صورت وقتي جزوه‌اي با اطلاعات درست از سوي يک متخصص ايجاد شود، فردي در يک بيمارستان چشم پزشکي در بندرعباس همان اطلاعاتي را مي‌خواند که فرد ديگري در يک کلينيک چشم پزشکي يک استان ديگر مي‌خواند.  در اين صورت اعتماد براي بيماران ايجاد مي‌شود. اگر اين قدم‌ها و پروژه‌ها حمايت شود، انقلابي به پا کرده و اعتمادسازي مي‌شود.
خبرنگار: مژگان زينلي‌پور
  • گروه خبری : اخبار جایگاه
  • کد خبر : 327016
کپی لینک کوتاه:
کلمات کلیدی
مدیر سیستم
خبرنگار:

مدیر سیستم