به گزارش روابط عمومی دانشکده طب ایرانی دانشگاه علوم پزشکی ایران، دکتر مریم تقوی شیرازی متخصص طب ایرانی در این مطلب آورده است: حکیم ناصر الحکما، پزشک نامدار ایرانی، در قرن 14 ه. ق در کتاب حفظ صحت می‌فرماید: "انسان هم باید با سایر اجزاء عالم به‌خواب رود و سکون خود را در چنین سکوت عالم‌‏گیر و ظلمت عمیق و استراحت عمومى که در مدّت شب عالم را فرو گرفته تجسّس نماید. و همچنین باید با تمام اجزاى عالم در آن ساعت خنک فرح‏‌انگیز بین الطّلوعین از خواب برخیزد. چه در آن ساعت است که حیات احاطه بر خلایق می‌نماید و چنین هواى صاف و سالم صباحى دماغ را خنک و کدورت خیالات را زایل و خون را جان می‌دهد." 

بهترین زمان خواب از اوایل شب تا زمان بین‌الطلوعین (بین اذان صبح تا طلوع آفتاب) است. سردی هوای شب باعث میل کردن حرارت به سمت درون بدن می‌شود. به همین دلیل با عمیق شدن خواب احساس سرما می‌کنیم. در این زمان دستگاه گوارش، عمل هضم را کامل می‌کند، قوای مغز و اعصاب تقویت می‌شود و حتی ترمیم بافت‌های آسیب دیده سرعت می‌یابد. اگر خواب متعادل و پیوسته در شب داشته باشیم، با روشن شدن هوا و شروع روز، بدن با نشاط، آماده کار و فعالیت خواهد بود.

خواب میان روز چه اثری در بدن دارد؟

چون زخواب روز گردد تیره رنگ صافی / دیگر آن آیینه را مشکل توان دادن صفا

با طلوع خورشید، افزایش حرارت هوا و روشنی آفتاب، طبیعت بدن نمی‌تواند خوابی عمیق و پیوسته مانند شب ایجاد کند. بنابراین با عدم توازن در فعالیت‌های اعضای بدن، به‌تدریج تیرگی رنگ چهره، یبوست، اختلال قاعدگی، عدم تمرکز و کندی ذهن، کاهش قوا، بی‌اشتهایی و ... ایجاد شود.

چه رابطه ای بین رطوبت و خواب وجود دارد؟

مغز انسان همانند سایر اعضای بدن دارای مزاج است که از برآیند چهار عنصر آب، باد، خاک و آتش ایجاد می‌شود. رطوبت (عنصر آب) در انعطاف پذیری نرمی و لطافت پوست و نرمی حرکات بدن و یادگیری مطالب جدید، خلاقیت در فکر و یافتن راه حل موثر است. همچنین مرطوب بودن مخاط چشم، دهان، بینی، دستگاه تنفس، گوارش و مخاط دستگاه تناسلی و ادراری به میزان رطوبت بدن بستگی دارد.

استرس‌ و ناراحتی‌های روحی، بی‌خوابی و خستگی مفرط، فعالیت زیاد، رنج و مشقت، بی‌غذایی یا خوردن غذاهایی که عملا هضم نمی‌شوند یا غذاهای شور، ترش و تند باعث فنا و از بین رفتن رطوبت در بدن می‌شوند.

رطوبت برای عملکرد مغز و اعصاب نقش مهمی دارد. بنابراین بین رطوبت و خواب هم رابطه تنگاتنگی وجود دارد. هر چقدر رطوبت بدن و به صورت اختصاصی‌تر رطوبت مغز بیشتر باشد، مدت زمان خواب و عمق آن بیشتر می‌شود و برعکس هرچقدر خواب کمتر از حد نیاز باشد، رطوبات بدن فنا شده و کاهش می‌یابد. به همین دلیل افراد سالمند، که بدن خشک تری نسبت به جوانان و نوجوانان دارد، با بی‌خوابی و مشکلات خواب همواره درگیرند.