به گزارش انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی ایران (مفدا ایران) دکتر محسن خالقیان در گفت وگویی با انجمن اسلامی دانشگاه به تشریح فضای این روزهای دانشگاه و بسترهای پیگیری مطالبات دانشجویان پرداخت.

_ آقای دکتر، در بین جامعه دانشجویی کشور از دانشگاه علوم پزشکی ایران به سبب اینکه دانشگاهی وزارت بهداشتی است و دانشجویان رشته های مهندسی و علوم انسانی ندارد به عنوان دانشگاهی بی حاشیه و به دور از فعالیت های سیاسی یاد می کنند، شما به عنوان معاون دانشجویی و فرهنگی دانشگاه و کسی که این مدت با جو دانشجویی بیشتر آشنا هستید با توجه به وقایع اخیر دانشگاه های کشور چقدر به این موضوع معتقد هستید؟

خالقیان: مسائل و دغدغه‌های دانشجویان علوم‌پزشکی با توجه به مشغله‌های تحصیلی زیاد و همچنین مشغولیت در فعالیت‌های بیمارستانی همواره از سایر دانشگاه‌هایی که نام بردید متفاوت بوده اما این به‌معنای نبود دغدغه‌مندی در حوزه‌های مختلف نیست و از سوی دیگر با توجه به اینکه عمده‌ دانشجویان دانشگاه علوم‌پزشکی ایران جزو نخبگان سیستم آموزشی هستند مدل کنش‌گری و پرداخت آن‌ها به مسائل نیز بدون حاشیه و دقیق‌تر بوده است. با این مقدمه؛ بله دانشگاه علوم‌پزشکی ایران بدون حاشیه بوده اما بدون فعالیت و دغدغه نبوده است.

_ فضای دانشجویی دانشگاه علوم پزشکی ایران تا چه حد از حوادث و فراز و نشیب های تحولات اجتماعی و فرهنگی و سیاسی کشور تاثیر گرفته است؟

خالقیان: به صورت کلی دانشگاه به عنوان محور نظام آموزش عالی در طول تاریخ سیستم آموزش عالی در کشور ما همواره در کنش و واکنش با جامعه بوده است به این صورت که گاهی دانشگاه از جامعه تاثیر پذیرفته و گاهی نیز عکس این مورد صادق بوده است. در اتفاقات اخیر نیز در برهه‌های زمانی مختلف شاهد این مسئله بودیم. البته نقش رسانه‌ها در کمرنگ شدن مرزهای بین دانشگاه و جامعه را نباید نادیده گرفت.

_ علت منع ورود برخی دانشجویان به دانشگاه چه بوده؟ آیا این اقدام طبق آیین نامه انضباطی صورت گرفته است؟

خالقیان: بعد از برخی اتفاقات و قانون‌شکنی‌هایی که رخ داد، از آنجاییکه حفظ آرامش همه‌ اعضای خانواده‌ دانشگاه ایران از جمله استاد و و دانشجو اولویت اصلی برای مجموعه‌ دانشگاه بوده و از آنجا که نبود اخلال در چرخه‌ آموزشی، بهداشتی و درمانی دانشگاه جزو موارد تعارف‌ناپذیر دانشگاه است، تصمیم مجموعه‌ دانشگاه بر این شد که تا زمان رسیدگی به تخلفات در شورای انضباطی، برخی از دانشجویان از حضور در محیط‌های دانشگاه منع شوند.

این مسئله مطابق با آئین‌نامه و شیوه‌نامه‌ انضباطی دانشجویان کاملا قانونی بوده و از اختیارات رئیس دانشگاه است که تا زمان رسیدگی به پرونده‌ دانشجو در شورای بدوی از حضور دانشجو در دانشگاه ممانعت شود البته مشروط به اینکه مدت زمان رسیدگی از یک ماه بیشتر نشود. فقط باید توجه کنیم که منع ورود موقت حکم انضباطی نیست و این دو مسئله با یکدیگر تفاوت دارند. اولی موقت بوده و تا زمان تشکیل شورای بدوی و صدور حکم است و نهایتا خروجی شورای بدوی برای دانشجویان یک حکم انضباطی است که موارد متعددی در چهارچوب آئین‌نامه است.

_ تخلفات دانشجویی که در حال حاضر و با توجه به وقایع اخیر در حال بررسی در کمیته انضباطی است شامل چه مواردی است و آیا صرفا حضور در تجمعات، تخلف محسوب می شود؟

خالقیان: مبنای عمل شورای انضباطی آئین‌نامه و شیوه‌نامه‌ انضباطی دانشجویان است و نه سلیقه‌ افراد. بنابراین اینکه تخلف چیست و فرایند رسیدگی به چه صورت است و چه مواجهه‌ای با این تخلفات باید صورت بپذیرد کاملا مطابق با مواردی است که گفته شد.

در این بین برخی حرف‌ها مبنی بر سلیقه‌ای بودن یا غیرقانونی بودن احکام مطرح می‌شود که ناشی از نبود اطلاع عزیزان دانشجو از آئین‌نامه و شیوه‌نامه‌ انضباطی است. شورای انضباطی نه خود می‌تواند عنوان جدیدی اضافه‌ بر موارد آئین‌نامه اضافه کند و نه می‌تواند از آنها کم کند. در رابطه‌ با حضور در تجمعی که مجوز نداشته باشد هم بله؛ صرف حضور تخلف محسوب می‌شود چون منطقا هم اگر تجمعی مجوز نداشته باشد یعنی قانونی نبوده و حضور در یک کار غیرقانونی تخلف است.

_ دانشگاه علوم پزشکی ایران به ویژه معاونت دانشجویی و فرهنگی چه ساز و کاری را در راستای رسیدگی به وضعیت دانشجویان متخلف در دستور کار خود قرار داده است؟

خالقیان: سازوکار رسیدگی به تخلفات در دانشگاه در حیطه‌ دانشجویی شورای انضباطی است که فرایند مشخصی دارد. عمده‌ این مراحل یکی مرحله‌ مصاحبه و دیگری شورای بدوی بوده و پس از آن در صورت اعتراض به حکم صادر شده قابلیت تجدیدنظر خواهی در شورای تجدید نظر دانشگاه است. علاوه‌ بر این حتی قابلیت اعتراض به رای صادرشده در شورای تجدیدنظر در شورای انضباطی مرکزی نیز وجود دارد.

ببینید فرایند کاملا شفاف و مشخص است فقط باید از آن اطلاع داشته باشیم تا روایت‌های مختلف را بتوانیم مورد بررسی قرار دهیم. اما مسئله‌ اصلی که ما در معاونت به جد آن را دنبال کردیم تسریع حداکثری این فرایند به‌منظور هرچه سریعتر مشخص شدن تکلیف دانشجویان است. بارها با شخص بنده مطرح شده که چرا خارج از ساعات اداری با دانشجویان تماس گرفته شده که به شورا بیایند؟ خب این اتفاقا دغدغه‌ ما در رسیدگی سریع و بدون فوت زمان به مسئله را نشان می‌دهد و تمام هدف ما از این مسئله هم این است که دانشجویانی که منع ورود شده‌اند بیشتر از فرایند تحصیلی خود جا نمانند و به همین علت ما همکاران این بخش را در خارج از ساعات اداری الزام کردیم که مشغول باشند. اگر این امر اتفاق نمی‌افتاد حتما زمان بیشتری برای رسیدگی به فرایند انضباطی به‌طول می‌انجامید و دانشجویان مدت زمان بیشتری بلاتکلیف بوده و بیشتر متضرر می‌شدند.

_ میزان چشم پوشی دانشگاه در قبال تخلفات دانشجویان چه میزان بوده است؟ آیا از نظر شما ورود به رسیدگی تخلفات با رویکرد چشم پوشی و رافت موفق تر است یا سختگیری در قبال افراد متخلف؟

خالقیان: در رابطه‌ با فرایندی که اکنون درجریان است و شما در چند سوال به آن اشاره کردید چند نکته قابل ذکر است، اولا که ما همه‌ دانشجویان را فرزندان خانواده‌ دانشگاه ایران می‌دانیم و رویکرد کلی ما در رسیدگی به این موارد مواجهه‌ پدرانه با دانشجویان است به این معنی که با دقت و حساسیت بالا به موارد مختلف رسیدگی می‌شود، شاید برای شما جالب باشد که در رابطه‌ با کوچکترین مسائلی که شاید از دید دانشجو مهم نباشد در شورای انضباطی برای صدور حکم مدت زمان زیادی صحبت می‌شود مثلا در رابطه‌ شفاهی یا کتبی بودن تذکر مدت زمان زیادی بین اعضا صحبت شده و استدلال‌های مختلف آورده می‌شود.

از سوی دیگر در رسیدگی به پرونده‌ در شورای انضباطی تلاش بر این است که یکسویه به مسئله نگریسته نشود بلکه ابعاد آموزشی و روان‌شناختی نیز مورد بررسی قرار گرفته و متناسب با آن‌ها در رابطه‌ با فرد حکم صادر شود. بنده به عنوان معاون دانشجویی دانشگاه گواهی می‌دهم که همه‌ عزیزان حاضر در این شورا نهایت تلاش خود را برای درک دانشجو و جلوگیری از ظلم در حق دانشجو می‌کنند.

البته همه‌ اعضای شورا از بدنه‌ دانشگاه بوده و نهایت ارتباط با دانشجویان را دارند و این موید عرض بنده است. علاوه‌ بر این اعتقاد ما این است که مشکلات درون این خانواده را باید درون آن حل کرد بنابراین تمام تلاش مان را می‌کنیم که تخلف دانشجویان از طریق سازوکارهای انضباطی درون دانشگاه دنبال شود نه نهادهای نظارتی بیرونی.

ببینید اگر در داخل دانشگاه این مسائل را حل نکنیم نهادهای نظارتی بیرونی حسب وظیفه‌ خود باید به مسئله ورود کنند. از سوی دیگر احکام شورای انضباطی بیشتر جنبه‌ ارشادی دارند و این به نفع دانشجو است چرا که برخی از همین تخلفات در بیرون از دانشگاه و در محیط جامعه احکام قضایی سنگین‌تری دریافت می‌کنند. بنابراین در مجموع عرض بنده این است که تمامی این فرایند رویکرد حمایتی از دانشجو دارد ضمن اینکه در رسیدگی به تخلفات تعمدی هیچ مسامحه‌ای ندارد و نبود برخورد انضباطی با موارد تعمدی را اجحاف در حق سایر دانشجویان می‌دانیم.

_ دانشجویانی که در مرحله اول منع ورود شده اند چطور می توانند پیگیر کار خود باشند؟ همچنین برخی دانشجویانی که ملزم به ترک خوابگاه شده اند در تهران حضور ندارند. این دانشجویان چطور در جریان رسیدگی به پرونده شان در کمیته انضباطی قرار می گیرند؟

خالقیان: شورای انضباطی با این دانشجویان در تماس است و جزئیات را به آنان اطلاع می‌دهند منتها تنها نکته‌ای که دانشجو باید به آن توجه داشته باشد این است که با توجه به حجم تماس‌ها و توان محدود ممکن است بازه‌ زمانی تماس متغیر شود.

_ بازه زمانی منع ورود دانشجویان تا رسیدگی به تخلف آن ها در شورای بدوی به چه صورتی برنامه ریزی شده است؟ و تاکنون چند دانشجو در فرایند رسیدگی به تخلفات قرار گرفته و منع ورود شده اند؟ آیا این روند ادامه دارد؟

خالقیان: قبل تر عرض کردم که منع ورود نهایتا یک ماهه است که تاکنون هیچ موردی را نداشتیم که تا این میزان به طول بینجامد.
_ شما به عنوان معاون دانشجویی و فرهنگی دانشگاه با توجه به بیانات و تاکیدهای مکرر رهبری مبنی بر جهاد تبیین و بصیرت افزایی جامعه چه کمبودهایی را در دانشگاه علوم پزشکی ایران در برخورد با چالش های جامعه به ویژه در فضای دانشگاهی مشاهده می کنید؟ همچنین ارزیابی شما از فعالیت های صورت گرفته دانشگاه علوم پزشکی ایران در مقایسه با سایر دانشگاه ها برای پیشبرد و توسعه فضای گفتمانی و پرسمان دانشجویی در راستای بروز و تحلیل نظرات و انتقادات دانشجویان دانشگاه به چه صورت است؟

و در نهایت پیشنهاد شما برای رشد و توسعه فضای گفتمانی و مطالبه گری دانشجویی در قالب و چارچوب قانون و مقررات چه است؟

خالقیان: چند سوال آخر را با توجه به ضیق وقت با چند نکته‌ پایانی پاسخ می‌دهم و عرایضم را به پایان می‌رسانم: اولا که بدانیم ما در دانشگاه فرایندها و سازوکارهای بسیار شفاف و مشخصی برای پیگیری مسائل مختلف داریم حتی برای اعتراض به مسائل مختلف به عنوان مثال پیگیری مسائل صنفی از طریق شورای صنفی و یا پیگیری مسائل مختلف در قالب تشکل‌های دانشجویی داریم؛ در همین جا هم از شما به عنوان یکی از تشکل‌های دانشجویی حتما خواهش می‌کنم که در پیگیری و دنبال کردن مطالبات مختلف دانشگاه نهایت تلاش خود را داشته باشید و ما هم قول می‌دهیم در مجموعه‌ معاونت به عنوان نزدیکترین رکن دانشگاه به دانشجو حداکثر تعامل را داشته باشیم.

بنابراین این بهانه که ما سازوکاری برای حرف زدن یا پیگیری مسائل در دانشگاه نداریم نه تنها در دانشگاه ایران بلکه در هیچ دانشگاهی صادق نیست. اینکه کیفیت و اثربخشی سازوکارها و فرایندهای موجود چه میزان است بحث دیگری است. ثانیا به همه‌ دانشجویانی که دعوت به شورای انضباطی شده‌اند حتما توصیه می‌کنم که در جلسه‌ مصاحبه و شورای بدوی و تجدید نظر ( درصورت نیاز) شرکت کنند چرا که در غیر این صورت فرصت ایفای نقش موثر را از خود سلب کرده‌اند.

ثالثا راه ایجاد اصلاحات در محیط‌هایی با سازوکارها و قوانین مشخص هیچ‌وقت قانون‌شکنی نبوده و نیست بنابراین توصیه می‌کنم اگر دانشجویان نکاتی یا حتی اعتراضی نسبت به مسائل مختلف دارند از طریق سازوکارهایی که ذکر شد دنبال کنند.

نکته‌ چهارم اصل را بر گفت و شنود بگذاریم تا دچار سوء برداشت و تفسیرهای ذهنی از اختلاف‌نظرهای موجود نشویم. اینکه هم کلاسی‌های خود را به صرف داشتن نظر متفاوت و همراهی نکردن در یک حرکت قضاوت کنیم و به مواردی متهم کنیم که به دور از ادب و انصاف است به هیچ وجه رفتار مبتنی بر آزادی نیست، از هر سمتی با هر تفکری باشد.

نکته‌ آخر اینکه قطعا آرامش فضای دانشگاه به نفع همه بوده ( هیجانی شدن فضا به سود هیچکس به جز سوء استفاده ‌کنندگان نیست و نباید این اجازه را بدهیم) و جزو مواردی است که به اصطلاح درمورد آن با کسی تعارف نداریم و اگر کسی به عمد به نقض آن بپردازد یا دیگران را به این امر تحریک کند با قاطعیت و دقت به آن رسیدگی می‌کنیم.

بدانیم که برای یک خانواده ممکن است مشکلات بی شماری پیش بیاید و یک خانواده به کمک یکدیگر مشکلات را حل می‌کند بنابراین دست پاک همه‌ دانشجویان عزیزی که به این هدف والا کمک می‌کنند را صمیمانه می فشاریم. در آخر هم از شما به خاطر دغدغه‌ای که در پیگیری مسئله به صورت منطقی و به دور از هیجان داشتید سپاسگزارم و امیدوارم در ادامه هم این دغدغه ادامه پیدا کند.

پایان مطلب//