معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی ایران با اشاره به فرسودگی نسبی در ناوگان بیمارستانی کشور، درباره اخطار ایمنی بیمارستان حضرت رسول (ص) توضیح داد و گفت: در حال حاضر به هیچ عنوان موضوع تخلیه کل بیمارستان حضرت رسول مطرح نیست و برنامه فعلی درمورد ساختمان شماره ۳ طی تابستان است.

دکتر نادر توکلی در نشستی خبری با اشاره به تخلیه‌ یکی از ساختمان‌های بیمارستان حضرت رسول اکرم (ص) گفت: موضوع بیمارستان‌های قدیمی مبتلابه کل کشور است. آمارهای متفاوتی وجود دارد که اکثر این آمارها بیانگر این است که فرسودگی نسبی در ناوگان ارائه خدمات بیمارستانی وجود دارد. ارزیابی‌ها در مورد ایمنی و امنیت ساختمان در سه حوزه انجام می‌شود که شامل ایمنی سازه‌ای، غیرسازه‌ای و عملکردی در زمان بحران است که در هر ۳ حوزه بحث می‌شود. ایمنی سازه مربوط به بنا و فندانسیون است، ایمنی غیرسازه‌ای معطوف به عناصری کمک کننده به برقراری امنیت ساختمان مانند آسانسورها، برق، مکانیک، تاسیسات گرمایشی، اعلان و اطفای حریق و... و. است و ایمنی عملکردی هم به ساختار چیدمان کمیته‌های مدیریت بحران بیمارستان بازمی‌گردد.

وی با بیان اینکه بیمارستان حضرت رسول موقوفه است، اظهار کرد: از سالیان قبل فعالیت بیمارستان آغاز شده است.   مهم‌ترین مرکز درمانی در دانشگاه علوم پزشکی ایران، این بیمارستان است که از مراکز ارجاعی شهر تهران در منطقه غرب است و از نظر سبد ارائه خدمت جزو کامل‌ترین بیمارستان‌ها است و اثری کشوری دارد؛ زیرا ۴۵ درصد ارجاعات این بیمارستان از خارج از شهر تهران است. بر اساس آمارهای پیشین حدود ۶ تا ۷ درصد ارجاعات نیز از استان البرز و از شهرستان‌های اطراف تهران هم حدود ۱۵ درصد ارجاعات را داریم؛ بنابراین این بیمارستان مهم و خاصی است که علاوه بر سرویس درمانی مرکز آموزشی مهمی برای تعداد زیادی فراگیر است. بر این اساس مرکز درمانی حضرت رسول (ص) در حوزه آموزش هم از جمله مراکز استراتژیک با حضور اساتید شاخص است.

او ادامه داد: در دراز مدت توسعه‌ خدمات بیمارستان تا حدی نامتوازن بوده که منجر به پیچیدگی‌هایی در گردش کار ساختمان‌ها شده است. در حال حاضر در بیمارستان حضرت رسول، چهار ساختمان با کاربری آموزشی و مدیریتی داریم. در برخی ساختمان‌های بیمارستان ارزیابی‌های مختلف صورت گرفته است و نهایتا با دستورات دادستانی و اخطارهای ایمنی، موضوع بررسی ساختمان‌ها به معاونت درمان دانشگاه داده شد و کارگروه ارزیابی ایمنی بیمارستان شکل گرفت. از نظر ایمنی غیرسازه‌ای، هر چهار ساختمان بیمارستان از ابتدای امسال در دستورکار ایمن سازی قرار گرفتند و تاسیسات بیمارستان بازسازی و نوسازی شد.

وی افزود: در بحث آتش‌نشانی با همکاری این سازمان بررسی‌هایی صورت گرفت. موضوع مهم ایمنی سازه‌ای است که با بررسی در کمیته به جمع بندی کلی رسیدیم که ساختمان شماره ۳ بیمارستان در دستور کار تخلیه قرار گیرد. این تخلیه به شکل فاز بندی انجام می‌شود؛ زیرا پیچیدگی‌هایی تخلیه در چنین مرکزی نیازمند برنامه ریزی منسجم است. بر همین اساس کارگروه مربوطه شکل گرفته است و جلسات در حال انجام است. این فرایند در یک برنامه سه تا چهار ماهه انجام می‌شود.

توکلی تاکید کرد:  ارائه کلیه خدمات اورژانس، بیماران تنفسی، بیماران قلبی با کد ۲۴۷، اورژانس مغز و اعصاب با کد ۷۲۴ و کلیه خدمات به بیماران تروما در بیمارستان ادامه خواهد داشت و تنها بخشی از خدمات غیر اورژانسی به خارج از بیمارستان منتقل می‌شود. در مورد محل جایگزین رایزنی‌هایی انجام شده و با ۴ یا ۵ مرکز صحبت کردیم تا خدمات الکتیو به این مراکز منتقل شود، ولی هنوز به تصمیم نهایی نرسیدیم. در طول تابستان امسال برنامه‌ریزی‌های تخلیه انجام‌ می‌شود. مراکز در نظر گرفته شده عمدتا منطقه غرب تهران است تا توازن مراجعه بیماران دچار مشکل نشود و الگوی سطح بندی خدمات حفظ شود.

وی افزود: ساختمان شماره یک و دو این بیمارستان از ایمنی نسبی برای کاربری درمانی برخوردار هستند اما برنامه درازمدت برای بیمارستان حضرت رسول ساخت بیمارستان جایگزین است. ساخت بیمارستان جدید نیازمند زمان، بودجه، همکاری بین بخشی و... است که در حال صحبت هستیم. خوشبختانه از نظر فضایی زمینی در مجاورت بیمارستان طی سنوات گذشته خریداری شده است که متراژ قابل توجهی دارد و برنامه درازمدت ما این است که طی ۵ یا ۱۰ سال آینده به تدریج کل بیمارستان را نوسازی کنیم اما فعلا تمرکز اصلی برای ساختمان شماره ۳ است.

وی در پاسخ به سوال ایسنا درباره جزئیات زمانبندی بازسازی بیمارستان حضرت رسول، بیان کرد: فاز بازسازی کلی مجتمع بیمارستانی حضرت رسول (ص) در کارگروه دانشگاه بررسی شد. احتمالا این روند در سه فاز انجام شود. فاز اول تخریب ساختمان شماره سه است، در فاز دو ساخت زمین مجاور بیمارستان و فاز سوم هم مربوط به بازسازی ساختمان‌های شماره یک و دو در دراز مدت است تا در نهایت مجتمع درمانی حضرت رسول (ص) با همان تعداد تخت مصوب در دراز مدت جایگزین شود و در آینده خدمات خاص فوق تخصصی نیز در این مرکز ارائه خواهد شد.

معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی ایران تاکید کرد: در حال حاضر به هیچ عنوان موضوع تخلیه کل بیمارستان حضرت رسول مطرح نیست و برنامه فعلی درمورد ساختمان شماره ۳ طی تابستان است. موضوعاتی که پیرامون انتقال خدمات بیمارستان حضرت رسول (ص) به مهدی کلینیک بیمارستان امام خمینی (ره) مطرح می‌شود، درست نیست؛ زیرا هم این مرکز تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی دانشگاه تهران است و در عین حال خود مهدی کلینیک، جایگزین بیمارستان مجتمع بیمارستانی امام خمینی (ره) است.

او با اشاره به اینکه نمی‌توان با یک شاخص مشخص اعلام کرد که یک بیمارستان ناامن است، تصریح کرد: ایمنی یک امر نسبی است که مقیاس مربوط به خود را دارد و حوزه‌های نظام مهندسی در این زمینه مرجع هستند. حوزه خدمتی دانشگاه علوم پزشکی ایران تنها مربوط به شهر تهران نیست بلکه شهرستان‌های استان تهران را هم تحت پوشش دارد. در استان تهران پنج شبکه بهداشتی درمانی داریم از جمله شبکه شهرستان رباط‌کریم، ملارد، بهارستان، ‌ شهریار و شهر قدس که این حوزه‌ها هم در زمینه زیرساخت‌های درمانی محرومیت‌هایی دارند مثلا در پرند در اطراف رباط کریم واقعا از نظر زیرساخت ضعف وجود دارد. شهرستان ملارد اصلا بیمارستان نداشت که خوشبختانه اولین بیمارستان با استاندارد بسیار خوب ساخته شد.

وی افزود: بیمارستان جایگزین بیمارستان فیروزآبادی نیز به زودی در منطقه شهر ری وارد مدار خواهد شد که بیمارستانی ۳۲۰ تختخوابی است که سرانه تخت در این منطقه را هم تغییر خواهد داد و یکی از مراکز خوب و مجهز است طی دو ماه آتی از آن بهره‌برداری می‌شود. بیمارستان جایگزین بیمارستان سوختگی شهید مطهری نیز تحت عنوان بیمارستان باب‌الحوائج در منطقه کن نیز با ۸۵ درصد پیشرفت فیزیکی یکی از استانداردترین بیمارستان‌های سوختگی در منطقه خواهد بود که اگر بودجه لازم برای تکمیل و تجهیز این مرکز در نظر گرفته شود مرکزی بسیار کارگشا در مدیریت بحران خواهد بود.

او با اشاره به اینکه برخی بیمارستان‌ها مانند بیمارستان‌های روانپزشکی و سوختگی چرخه اقتصادی ندارند، بیان کرد: این بیمارستان‌ها حاکمیتی هستند که نیاز به منابع دارند. بیماران روانپزشکی و سوختگی شرایط خاصی دارند و این امر هم باید مورد عنایت قرار گیرد.

توکلی اظهار کرد: تعدادی از بیمارستان‌ها در استان تهران وجود دارند که نیاز به ارزیابی سازه‌ای و غیرسازه‌ای دارند اما آنها هم نیازمند بیمارستان جایگزین هستند که برای آینده در دستور کار قرار می‌گیرند. ساخت بیمارستان و تجهیز آن اصلا کار راحتی نیست و نیازمند منابع مشخص است که در حوزه دانشگاه علوم پزشکی و حتی وزارت بهداشت قاعدتا ما نمی‌توانیم وجوه مورد نظر را تامین کنیم و می‌بایست از طرف سازمان‌های مختلف و مجمع خیرین در این زمینه کمک شود.

او درباره بیمارستان جایگزین بیمارستان فیروزگر، تصریح کرد:خوشبختانه ساختمان جدید این بیمارستان در مجاورت این بیمارستان درنظر گرفته شده است که یک ساختمان ۱۲ طبقه است. طی دوره کرونا دو طبقه از آن تجهیز و راه‌اندازی شده است تا خدمات اورژانسی ارائه دهیم. راه‌اندازی ۱۰ طبقه باقی‌مانده اهمیت بسزایی دارد تا پاسخگوی مناسب درخواست بیماران باشیم.

معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی ایران بیان کرد: بیمارستان‌های جایگزین حوزه دانشگاه علوم پزشکی تهران اکثرا از قبل برنامه‌ریزی شده است ولی در حوزه دانشگاه علوم پزشکی ایران متاسفانه طی این سالها خیلی برای بیمارستان جایگزین برنامه‌ریزی نشده بود که اخیرا با محوریت ریاست محترم دانشگاه این امر در حال پیگیری است.

وی درباره انتقاداتی که به ساخت برخی بیمارستان‌های جدید مطرح شده، توضیح داد: بخشی از بیمارستان‌هایی که ساخته شد وزارت بهداشت در آنها نقش نداشت و بیشتر حوزه وزارت مسکن کار ساخت را انجام داد و ما زمان بهره‌برداری با نواقصی مواجه می‌شدیم اما از زمانی که وزارت بهداشت به ساخت بیمارستان‌ها ورود کرد و مجلد ۱۶ جلدی بیمارستان ایمن تدوین شد، ساخت بیمارستان‌ها ارتقا یافت و بیمارستان ایمن‌تر ساخته شد و ارتقا ظرف ۱۰ سال گذشته اتفاق افتاد تا بیمارستان‌های جدیدی مانند بیمارستان سردار سلیمانی شهر قدس و شهدای سلامت ملارد ساخته شود که از همه نظر بسیار ایمن هستند.

او درخصوص میزان پیشرفت پروژه‌های بیمارستانی این دانشگاه علوم پزشکی، بیان کرد: در ۱۹ بیمارستانی که داریم بهسازی‌ها و نوسازی‌ها در حال انجام است. بیمارستان روانپزشکی ایران در مرحله اسکلت است و پیشرفت حدود ۴۰ درصدی دارد، بیمارستان جایگزین بیمارستان شهدای ۷تیر حدود ۶۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد. در ادامه بیمارستان‌های لولاگر، بیمارستان علی اصغر(ع)، بیمارستان حضرت فاطمه (س)، بیمارستان اکبر آبادی، بیمارستان شفا یحیائیان و بیمارستان شهدای یافت‌آباد را هم مدنظر داریم تا اقدامات بهسازی و نوسازی در آنها انجام شود. به طور کلی نیاز است تا بیمارستان جایگزین حدود نیمی از بیمارستان‌های شهر تهران در حوزه دانشگاه علوم پزشکی ایران در برنامه بلند مدت ساخته شود.

وی در پاسخ به سوال ایسنا درباره تخلیه ساختمان ستادی دانشگاه‌های علوم پزشکی واقع در تهران در تقاطع خیابان حافظ و جمهوری، گفت: ما نیز در حوزه معاونت درمان و بهداشت ستاد مستقری در این ساختمان داریم که در مورد این امر هم درحال برنامه‌ریزی هستیم که ظرف ۳ یا ۴ ماه آینده ما هم از این ساختمان نقل مکان کنیم.

معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی ایران درباره هزینه‌های ساخت و تجهیز یک بخش تخصصی در بیمارستان، ‌ اظهار کرد: هزینه‌ها ثابت نخواهد بود اما ساخت به ازای هرتخت حدود ۲ تا ۲.۵ میلیارد تومان برای ساخت برآورد می‌شود که به همین مقدار هم هزینه تجهیز برآورد می‌شود. پس این اعداد قابل توجه است که با منابع درآمدی بیمارستان هیچ مطابقتی ندارد و قطعا باید از منابع خارج از وزارت بهداشت به آن توجه شود.

او در پاسخ به سوال دیگر ایسنا درباره اینکه در حوزه ساخت بیمارستان جایگزین تا چه اندازه به کمک خیرین فکر شده است، گفت: مجمع خیرین در استان تهران شکل گرفته است و نیاز است که ما کمک‌های این عزیزان را داشته باشیم. خیرین معمولا در اهدای زمین خیلی کمک کننده هستند مثلا بخش عمده زمین بیمارستان امام خمینی (ره) شهریار توسط خیرین تامین شد.

توکلی تاکید کرد: برای انتقال موقت خدمات ساختمان شماره سه بیمارستان حضرت رسول (ص) اولویت اول ما مراکز دولتی تابعه دانشگاه علوم پزشکی ایران است که هماهنگی‌ استفاده از فضای مازاد سایر مراکز درمانی صورت گیرد. اولویت دوم مراکز درمانی عمومی غیردولتی نهادهای خاص است که بتوانیم تجهیزات و نیروی انسانی را منتقل کنیم. مثلا سرویس چشم پزشکی بیمارستان حضرت رسول (ص) که عمدتا اورژانسی نیست می‌تواند به یک مرکز دیگر منتقل شود. هدف‌مان انتقال چند تخت نیست بلکه با یک جمع بندی سرویس درمانی را با نیاز سنجی منتقل خواهیم کرد.

او ادامه داد : ساختمان شماره ۴ که کاربری غیردرمانی دارد فعلا مشکل عمده ندارد و فعلا فعالیت خود را ادامه ‌می‌دهد اما نسبت به ساختمان شماره سه در اولویت دوم قرار می‌گیرد. امیدواریم با همکاری‌های بین بخشی نگرانی‌های ما در مورد این بیمارستان کاهش یابد.

وی افزود: به طور کلی در مجموعه دانشگاه علوم پزشکی ایران ۷۰ بیمارستان را تحت پوشش نظارتی داریم که سه دسته هستند؛ اول بیمارستان عمومی دولتی که آن ۱۹ بیمارستانی که پیش‌تر ذکر کردم در این بخش هستند و عمدتا عمر بنای بالایی دارند. دسته دوم بیمارستان‌های نهادهای عمومی غیر دولتی مانند تامین اجتماعی هستند و دسته سوم هم بیمارستان‌های خصوصی و خیریه هستند. در زمان شیوع کرونا توانستیم توازن خوبی در هر سه سطح بیمارستان ایجاد کنیم تا تقریبا یکسان ارائه خدمت صورت گیرد.

معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی ایران،‌ گفت: حدود ۴۵ درصد بیمارانی که به بیمارستان‌های تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی ایران ارجاع داده می‌شوند، از خارج شهر تهران هستند البته این آمار در بیمارستان‌های مختلف، متفاوت است. برای مثال در بیمارستان سوختگی، میزان ارجاعات بیشتر است و در بیمارستان حضرت رسول (ص) به دلیل اینکه برخی خدمات جنبه قطبی و کشوری دارند، میزان مراجعه مردم از شهرستان‌ها بیشتر است. یا به عنوان مثال جراحی‌های مربوط به درمان بیماری پارکینسون خدمتی تخصصی است که در بیمارستان حضرت رسول (ص) انجام می‌شود و به همین دلیل برای دریافت این خدمت، از سراسر کشور به این بیمارستان ارجاع داده می‌شوند؛ بیماران نیازمند کاشت حلزون و دچار تومورهای شبکیه نیز به این بیمارستان ارجاع داده می‌شوند.

او با تاکید بر اینکه  ۴۵ درصد بیماران ارجاع شده به بیمارستان‌های تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی ایران از خارج از شهر تهران هستند، بیان کرد: حدود ۶ تا ۸ درصد بیماران از استان البرز به بیمارستان‌های تحت پوشش دانشگاه در تهران مراجعه می‌کنند و ۱۵ درصد نیز از شهرستان‌های اطراف تهران به مرکز استان مراجعه می‌کنند. چالش عمده ما در بخش دانشگاه خود، موضوع اتباع افغان است. بر اساس آمارها بالای یک میلیون نفر افغان در استان تهران در حال خدمت گرفتن هستند. خدمات بهداشتی ما رایگان است که از این افراد نیز منع نمی‌شود. دانشگاه علوم پزشکی ایران در سطح رنکینگ بین‌المللی رتبه اول را در این خدمات در دنیا گرفت که برایمان فرق ندارد به چه کسی خدمت ارائه دهیم.

دکتر تقی ریاحی_رئیس بیمارستان حضرت رسول (ص) نیز در بخش دیگری از این نشست خبری، گفت: این مباحث پیرامون ساخت بیمارستان جایگزین بیمارستان‌های بزرگ قدیمی طی دو یا سه دهه گذشته مطرح بوده است. در سال ۱۳۸۰ تعداد ۱۰ بیمارستان بزرگ آسیب پذیر و قدیمی تهران از سوی وزارت بهداشت مورد مطالعه قرار گرفت و نقشه‌هایی برای جایگزین کردن آن انجام شد که در برخی نقاط اتفاقات مثبتی رخ داد. در مورد بیمارستان رسول اکرم (ص) نیز در همان سالها صحبت‌هایی شد اما آن صحبت‌ها تنها منجر به تملک زمینی در کنار بیمارستان شد و اتفاق دیگری رخ نداد.

وی افزود: ساخت ساختمان‌های بیمارستان حضرت رسول مربوط به پیش از انقلاب است و حتی ساختمان شماره یک و دو بیمارستان قبلا یک مقاوم سازی هم در آن انجام شد و بعد به عنوان بیمارستان از آن استفاده شد. ساختمان شماره سه پیش از این جزو فضاهای درمانی بیمارستان نبود و سال ۱۳۸۰ به عنوان پاویون و فضای کمکی استفاده می‌شد و قبل از آن هم محل اقامت همراهان بیماران بود که با تغییر کاربری به فضای درمانی تبدیل شد.

او با اشاره به خدمات بیمارستان حضرت رسول (ص) طی شیوع کرونا، اظهار کرد: در این ایام بیمارستان ما پذیرنده بیماران بود اما به نوعی فاقد استانداردهای لازم بودیم.طی دوره کرونا خیلی از پروتکلها را تغییر دادیم تا بتوانیم پذیرش کننده بیماران تنفسی باشیم و ساختمان شماره سه طی تمام دوره کرونا در این حوزه خدمت رسانی می‌کرد.

وی با بیان اینکه طی چهار سال قبل بیمارستان حضرت رسول (ص) با چالش‌های دیگری هم مواجه بوده است، تصریح کرد: سال ۹۹ یک طبقه از ساختمان شماره دو دچار حریق شد که اگر در ساعات غیرمتعارف این اتفاق رخ می‌داد ممکن بود تلفات هم داشته باشیم. قالب ساختمان‌های ما بازسازی شد که اگر این امر رخ نداده بود قابلیت ارائه خدمات نداشتیم، هرچند که شاید ادامه این روند از نظر اقتصادی هم مقرون به صرفه نباشد اما از سال ۹۷ عمده بازسازی‌ها هم با کمک خیرین صورت گرفت زیرا منابع مالی بیمارستان پاسخگوی این نیاز نبوده است.

او با اشاره به اینکه جایگزین کردن ۸۵۰ تخت بیمارستانی در منطقه غرب تهران کار سختی است، گفت: با توجه به اینکه ساختمان شماره یک و دو پیش‌تر مقاوم سازی شده شاید بتوان خدمت را ادامه داد اما در مورد ساختمان شماره سه می‌بایست تخلیه و بازسازی صورت گیرد. بخشی از خدماتی که در ساختمان شماره ۳ ارائه می‌شد به ساختمان‌های دیگر بیمارستان منتقل می‌شود اما حدود ۱۶۰ تخت بیمارستانی و ۸ اتاق عمل باید به شکل موقت به مرکز درمانی دیگری در غرب تهران منتقل شود.

پایان مطلب//

منبع: ایسنا