محمد مسعود عزیزی در گفت‌وگو با خبرنگار روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی ایران با اشاره به علاقه‌اش در زمینه روانشناسی نوین، گفت: با افزایش مطالعاتم در زمینه واقعیت مجازی و درمان با این شیوه، متوجه این حوزه جدید شدم و پس از مشورت با دوستانم از سال ۱۳۹۸ پس از نگارش طرح تجاری خود و با پیدا کردن سرمایه‌گذار سرانجام شرکت "پیشگامان واقعیت مجازی ایرانیان" تاسیس شد.

او در خصوص نحوه و جزئیات فعالیت این شرکت علمی، توضیح داد: در واقع فعالیت ما در زمینه تولید نرم‌افزارهای واقعیت مجازی است که در زمینه درمان اختلالات روانشناختی، آموزش به بیمار و تمرین با او به روان درمانگران کمک می‌کند.

این متخصص روانشناسی شناختی با اشاره به اینکه این شرکت اقدام به تولید محصول با نام تجاری "روانا" می‌کند، تصریح کرد: بر این اساس تمرکز ما بر تولید نرم‌افزارهای واقعیت مجازی در حیطه اختلالات اضطرابی قرار گرفت و به دنبال ارتباطاتی که توانستیم با دانشگاه علوم پزشکی ایران، دانشکده علوم رفتاری و... برقرار کنیم، اقدام به کارآزمایی بالینی نرم‌افزار کردیم.

وی درباره نحوه فعالیت نرم‌افزار واقعیت مجازی درمانی اختلالات روانشناختی، توضیح داد: گروه هدفی که از این نرم‌افزار استفاده می‌کنند روان درمانگران هستند. نرم‌افزار ما محیط‌هایی در اختیار درمانگر قرار می‌دهد که بتواند بیمار را در این محیط غرق کند و او را با شرایط طراحی شده در نرم‌افزار مواجه کند تا اقدامات درمانی که می‌خواهد را در آن محیط طراحی شده برای بیمار انجام دهد.

عزیزی ادامه داد: در محیط استاندارد درمانی رفتار شناختی، اگر درمانگر بخواهد بیمار را با محرکی خاص مواجه کند یا باید در فضای خارج از مطب این کار را انجام دهد و یا محرک را به مطب بیاورد و یا از مواجه خیالی استفاده کند که برخی مواقع این شیوه کار بازده زیادی ندارد زیرا همه افراد به یک اندازه قدرت تصویرسازی ذهنی ندارند اما، نرم افزار واقعیت مجازی ما این مشکل را برطرف کرده است و تمام محیط درمانی که مورد نیاز درمانگر است به اتاق درمان می‌آید.

وی افزود: انواع موارد خفیف بیماری و یا مقاوم به درمان را در محیط شبیه‌سازی نرم افزار تحت درمان داشته‌ایم. از آنجایی که کار ما بدیع و جدید است معمولا بیمار اقبال خوبی به این نوع درمان نشان می‌دهد. شیوه کار اینگونه است که ابتدا بیمار باید جلساتی را با روان‌درمانگر بگذراند تا ریشه‌های مشکلش شناسایی شود و پس از آن روان‌درمانگر می‌تواند "مواجهه درمانی" را آغاز کند.

وی در ادامه، تاکید کرد: در صورتی‌ که روان‌درمانگر نخواهد از مواجهه درمانی واقعی و محیطی استفاده کند، می‌تواند در محیط نرم افزار و با استفاده از هدست مواجهه را انجام دهد. سعی ما بر این بوده است که برای هر اختلال روانشناختی، محیط‌ درمانی خاصی طراحی کنیم. بر این اساس درمانگر از محیط‌های کوچکی که کمتر استرس‌زا هستند کار را شروع می‌کند و محیطی کاملا امن و تمرینی برای بیمار فراهم می‌شود.

 او با اشاره به اینکه این محیط درمانی و متغیرهایی که نرم افزار ارائه می‌دهد استاندارد است، اظهار کرد: کسانی که دچار انواع اختلالات اضطرابی، فوبیا، اختلال OCD و PTSD در حوزه تصادف باشند، می‌توانند از خدمات این نرم افزار استفاده کنند.

او با تاکید بر اینکه امکان ارتقای نرم‌افزار وجود دارد، تصیح کرد: اکنون استفاده از نرم‌افزار وابسته به درمانگر است اما قطعا در آینده می‌توان نرم افزاری طراحی کرد که از طریق تله مدیسین و پزشکی از راه دور اقدامات درمانی را انجام داد.

او با اشاره به خلاء وجود نرم افزار واقعیت مجازی برای درمان اختلالات روانشناختی، تصریح کرد: این نرم‌افزار ایرانی طی این مدت بازخورد و عملکرد مناسبی داشته است زیرا نرم‌افزارهای خارجی واقعیت مجازی گفت‌وگو محور است و به همین دلیل نمی‌توان جامعه آماری بالایی را با این نرم‌افزارها درمان کرد.

وی با اشاره به نوپا بودن فعالیت در خصوص تولید نرم افزار بر پایه واقعیت مجازی برای درمان اختلالات روانشناختی، بیان کرد: حدودا سه سال است که فعالیت می‌کنیم و در این مدت ۱۷ محصول مختلف طراحی کردیم. به تازگی یک مقاله در نشریه بی.ام.سی سایکائتری (BMC Psychiatry) درباره کارآزمایی بالینی که بر ۳۲ نمونه انجام دادیم به چاپ رسید و مشخص شد که در برخی نمونه‌ها، اثربخشی نرم‌افزار ما نسبت به روش  درمان رفتار شناختی، حدود ۸۰ درصد بهبود و اثربخشی بیشتری را نشان داد که نتیجه‌ای خوب و فراتر از انتظار ما بود.

این متخصص روانشناسی شناختی، ادامه داد: البته ما به تازگی اقدام به فروش عمومی کار کرده‌ایم. یک سری طرح‌های خاص برای مراکز پژوهشی و دانشگاهی داریم و علاقه‌مندیم تا حد امکان این نرم‌افزار را در اختیار چنین مراکزی قرار دهیم. چون این حوزه درمانی جدید است، هرچه بیشتر روی آن تمرکز و کار شود به نفع تمام کسانی خواهد بود که در این اکوسیستم فعال هستند.

او درباره نحوه آشنایی شرکت شرکت پیشگامان واقعیت مجازی ایرانیان با مرکز رشد و فناوی دانشگاه علوم پزشکی ایران، گفت: آشنایی ما با مرکز از طریق سایر دوستانم شکل گرفت. با ورود به مرکز رشد و فناوری دانشگاه همکاری دو جانبه ما آغاز شد به این صورت که نرم افزار ما در اختیار انستیتو روانشناسی قرار گرفت تا نتیجه کار با آن در بعد بالینی مشخص شود.

وی افزود: در مدت استقرارمان در مرکز رشد و فناوری دانشگاه علوم پزشکی ایران و همکاری با آنها با لینک‌های ارتباطی متعددی آشنا شدیم که این بسیار برایمان مفید بود زیرا ما کسب و کار اولی هستیم که در حوزه واقعیت مجازی سلامت روان و روانشناسی فعالیت می‌کنیم و آشنایی زیادی با فعالین حوزه نداشتیم از این رو این همکاری از این نظر خیلی به ما کمک کرد. البته هنوز تسهیلات مادی زیادی دریافت نکرده‌ایم و با هماهنگی و معرفی مرکز رشد تاکنون تنها یک وام توانستیم بگیریم.

او با اشاره به اینکه عرضه عمومی محصول به تازگی آغاز شده است، تصریح کرد: تا قبل از این هیچ فروش عمومی نداشتیم و بیشتر به تجهیز مراکزی مانند دانشکده علوم رفتاری و سلامت‌روان دانشگاه علوم پزشکی ایران و یا دانشگاه علوم پزشکی تهران پرداخته‌ایم. در حال حاضر اگر شخص و یا مرکزی متقاضی دریافت نرم افزار ما باشد می‌تواند با شرکت در تماس برقرار کند.

وی درباره روند اخذ مجوزهای مربوطه برای نرم‌افزار واقعیت مجازی درمان اختلالات روانشناختی، توضیح داد: یکی از اساسی‌ترین مشکلات ما در همین بخش بود زیرا کار ما یک فناوری جدید و خاص است به همین دلیل می‌بایست از طرق مختلفی از جمله سازمان غذا و دارو، بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای، وزارت ارشاد و... برای دریافت مجوز اقدام می‌کردیم تا مشخص شود در حیطه فعالیتی که ما دنبال می‌کنیم کدام نهاد می‌تواند پس از کنترل کیفی به ما مجوز دهد؟

او تاکید کرد: در این زمینه هنوز استاندارد خاصی وجود ندرد اما با انجام کارآزمایی بالینی نرم‌افزار به این نتیجه رسیدیم که به حوزه فناوری اطلاعات وزارت بهداشت مراجعه کنیم تا مشخص شود چه مجوزی می‌توانیم اخذ کنیم.

عزیزی درباه مشکلاتی که در مسیر تولید نرم‌افزار با آن مواجه شده‌اند، گفت: در بخش تولید نرم افزار و بخش‌های کامپیوتری خیلی مشکلی نداشتیم اما در بخش سخت افزار مشکلاتی ناشی از عدم دسترسی به محصول مورد نیاز و نوسانات قیمت ارز وجود داشت.

او در پاسخ به سوالی درباره اینکه آیا بر اساس شعار سال ۱۴۰۱ مبنی بر «سال تولید، دانش‌بنیان و اشتغال‌آفرین»، حمایت از فعلایت‌های نوآورانه یا دانش بنیان افزایش یافته است؟، بیان کرد: انتظارات ما بیش از این بود اما حمایت زیادی ندیدیم. شرکت ما فناور است؛ هرچند قصد داریم آن را به عنوان شرکت دانش بنیان ثبت کنیم اما چون هنوز فروش تجاری آغاز نشده است، موانعی برایمان وجود دارد.

پایان مطلب//