چطور بايد مراقب ديابت بارداري باشيم؟
چطور بايد مراقب ديابت بارداري باشيم؟
حاملگي يکي از اتفاق‌هاي شيرين در زندگي هر زن است که با تغييرات متعددي در سيستم بدن در اين ? ماه همراه است. البته تغييرات فيزيولوژيکي که براي خانم‌ها در اين دوران اتفاق مي‌افتد هيچ مزاحمتي براي سلامت مادر و جنين تا به امروز نداشته است و اکثر خانم‌ها اين دوران را بدون هيچ مشکلي پشت سر گذاشته‌اند؛ اما شيرين بودن اين دوران به کام برخي از خانم‌ها تلخ مي‌شود؛ به‌طوري‌که ممکن است خطرهاي جدي، سلامت مادر و جنين را در بارداري تهديد کند و سفر ? ماهه آن‌ها به سفري سخت و طولاني تبديل شود.
يکي از اين خطرهاي جدي را مي‌توان ديابت بارداري ناميد. به همين منظور دکتر امير بهرامي احمدي؛ عضو هيأت علمي دانشگاه علوم پزشکي ايران درباره اين بيماري ديابت دوران بارداري در اين مطلب توضيحات کاملي را به شما ارائه مي‌دهند تا اگر قصد باردارشدن داريد يا در حال حاضر باردار هستيد؛ از همه جنبه‌هاي اين بيماري باخبر شويد. البته تضمين صددرصدي وجود ندارد که ديابت بارداري اتفاق نيفتد ولي با در نظر گرفتن برخي نکات مي‌توانيد خطر ديابت و بارداري را کاهش دهيد.
ديابت بارداري چيست؟
دکتر امير بهرامي احمدي مي‌گويد: ديابت بارداري به تحمل نکردن کربوهيدرات‌ها و قندها در بدن مادر گفته مي‌شود که براي نخستين بار در بارداري ايجاد شده يا مادر قبل از بارداري به آن مبتلا بوده اما در دوران حاملگي مادر، توسط پزشک معالج تشخيص داده مي‌شود. معمولا اين ديابت مادران باردار را به دو دسته تقسيم مي‌کنند. مادراني که در دسته اول قرار مي‌گيرند مادراني هستند که از قبل از بارداري دچار بيماري ديابت بوده‌اند اين گروه را ديابت نوع يک بارداري و گروه بعدي مادراني را که هنگام بارداري به اين بيماري مبتلا مي‌شوند ديابت نوع دو بارداري مي‌نامند.
لازم است که بدانيد ديابت بارداري به‌عنوان رايج‌ترين مشکل پزشکي در جهان شناخته‌شده و ?/?درصد از زنان باردار را شامل مي‌شود. طبق جديدترين دسته‌بندي که براي ديابت مطرح شده؛ ديابت به چهار دسته نوع يک، نوع دو، انواع نادر ديابت و نوع بارداري دسته‌بندي مي‌شود. اين بدين معناست که ديابت دوران بارداري در يکي از دسته‌بندي‌هاي مهم اين بيماري قرارگرفته است.
روش‌هاي تشخيص ديابت بارداري
دکتر امير بهرامي احمدي مي‌گويد: هنوز در معيارهاي تشخيص وحدت نظر قطعي در وجود ندارد و روش‌هاي مختلفي براي تشخيص توسط متخصصان مطرح شده است؛ اما بهترين روش آزمون دوساعته ?? ميلي‌گرم گلوکز است.
دليل ابتلا به ديابت بارداري چيست؟ دليل اصلي ابتلا به ديابت بارداري به‌طور حتم هنوز مشخص نشده است، بلکه تاثيرات بارداري است که ميزان قند خون را از حالت تعادل خارج مي‌کند. زماني‌که مواد خوراکي مصرف مي‌شوند، بدن به هضم آن‌ها مي‌پردازد تا قند يا همان گلوکز را توليد کند و به جريان خون بفرستد. پانکراس يا همان لوزالمعده در جواب انسولين ترشح مي‌کند. انسولين هورموني است که به حرکت قند در جريان خون کمک مي‌کند تا به سلول‌هاي بدن برسند و انرژي کافي را به دست آورند.
غربالگري ديابت در دوران بارداري
دکترامير بهرامي احمدي در اين باره مي‌گويد: بهترين روش تست تحمل گلوکز براي غربالگري در اين دوران است؛ اما حساس‌ترين نوع غربالگري، نوع همگاني آن است که بين هفته‌هاي ?? بارداري تا ?? حاملگي به‌وسيله آزمون خوراکي تحمل گلوکز يک ساعته ?? ميلي‌گرم ارزيابي قرار مي‌گيرد و با قند خون ناشتا خانم باردار ارزيابي مي‌شود. اين تست به‌خوبي نشان مي‌دهد که اگر مادر باردار با تست يک ساعته قندي بالاي ??? و اگر در تست سه ساعته بالاي ??? داشته باشند، به اين بيماري مبتلا شده است.
البته زمان غربالگري براي مادراني که سابقه بارداري‌هاي پرخطر داشته‌اند، زودتر انجام مي‌شود. زمان انجام غربالگري ديابت بارداري طبق ليست مشخصي مانند عوامل خطرزا، سن بالاي بارداري، وزن بالاي مادر، اختلال متابوليسم گلوکز يا دفع گلوکز، سابقه فاميلي ديابت و سابقه اختلال در حاملگي‌هاي قبلي انجام مي‌گيرد.
عوارض ديابت بارداري روي مادر و جنين
دکتر امير بهرامي احمدي متخصص ديابت در مورد عوارض ناشي از اين بيماري روي جنين و مادر مي‌گويد: از جمله اين عوارض مي‌توان زايمان‌هاي زودرس، افزايش آب اطراف جنين، سقط و خفگي جنين، مرگ و مير و نقص فيزيکي جنين عوارض ديابت بارداري را نام برد که هر کدام از اين عوارض‌ها اثرهايي مخرب را بر جا مي‌گذارند.
ماکروزومي حالتي است که جنين به دليل انسولين بيش از حدي که به جفت منتقل مي‌شود، رشد زيادي دارد و بسيار بزرگ مي‌شود. زماني‌که جنين بزرگ باشد زايمان طبيعي را دشوار مي‌کند و احتمال عمل جراحي روي جنين در زمان زايمان و تولد را افزايش مي‌دهد. در مادري که قند خون بالايي دارد، ريسک زايمان زودرس افزايش پيدا مي‌کند. گاهي هم به دليل رشد زياد جنين به تشخيص پزشک زايمان زودتر انجام مي‌شود. به همين دليل ممکن است نوزاد به دليل کامل نشدن ريه، دچار مشکلات تنفسي شود.
پيشگيري از ديابت
ورزش قبل و در دوران بارداري از ديابت بارداري پيشگيري مي‌کند. سعي کنيد روزي ?? دقيقه ورزش کنيد. پياده‌روي، دوچرخه‌سواري و شنا براي شما مفيد هستند. اگر اين زمان برايتان سخت است، مي‌توانيد زمان را کم کنيد و تعداد دفعات را در روز افزايش دهيد. پياده‌روي براي رسيدن به مقصدهاي نزديک روش خوبي است که خودتان را مجبور مي‌کنيد تا به هدف برسيد. قبل از اقدام براي بارداري وزن خود را کم کنيد.
پزشکان توصيه کاهش وزن در دوران بارداري دارند ولي اگر قصد بچه‌دار شدن داريد، قبل از آن وزن‌تان را کم کنيد. برخي از عادات غذايي خود را تغيير دهيد. براي کاهش وزن به خود اين انگيزه را بدهيد که براي بلندمدت سلامت بيشتر از جمله سلامت قلب، انرژي بيشتر و اعتماد به نفس بالاتر به دست مي‌آوريد. حتما با پزشک و مشاور صحبت کنيد و توصيه‌هاي مراقبتي آن‌ها براي سلامت بيشتر و کنترل سطح گلوکز خون را جدي بگيريد. زماني‌که با پزشک متخصص خود مدام در ارتباط باشيد مي‌توانيد سطح گلوکز خون‌تان را مرتب اندازه بگيريد و نگران مشکل سلامت خود و جنين‌تان نباشيد.
نکات مهم مراقبتي بعد از زايمان
براي اين‌که نگران زايمان خود نباشيد، از راهنمايي‌هاي پزشک کمک بگيريد. بعد از تولد نوزاد، مراقبت‌هاي پس از زايمان را جدي بگيريد تا به وزن متناسب و سالم خود برگرديد، هر روز ورزش کنيد و رژيم غذايي مغذي را پيش بگيريد. در توجه به وضعيت بدن بعد از زايمان به کنترل گلوکز خون و بازگشت کامل سلامتي کمک مي‌کند. بيشتر خانم‌هايي که ديابت بارداري مي‌گيرند خوشبختانه به شرايط نرمال باز مي‌گردند اما ممکن است که تعداد کمي از آن‌ها به ديابت بارداري بعد از زايمان دچار شوند.
به طور معمول درصد قابل توجهي از اين خانم‌ها در بارداري‌هاي بعدي هم ديابت بارداري را تجربه مي‌کنند. در دوران بارداري که زمان بيشتري براي خودتان داريد، در مورد تغذيه فرزندتان تحقيق کنيد و اطلاعات بيشتري در مورد نکات کليدي کودک بعد از تولد به‌دست آوريد. به گفته برخي از مطالعات شير مادر مي‌تواند خطر ابتلا به ديابت را در نوزاد تازه متولد شده کاهش دهد.
ديابت بارداري اغلب بعد از زايمان از بين مي‌رود و به حالت قبل بازمي‌گردد، ولي آنچه نگران‌کننده به نظر مي‌رسد، سلامت نوزاد است. البته اگر مراقبت‌هاي لازم صورت نگيرد، براي مادر هم مي‌تواند تبديل به ديابت نوع دو شود. پزشکان بعد از زايمان و شش هفته بعد از آن قند خون مادر را چک مي‌کنند تا از وضعيت او مطمئن شوند. براي اطمينان بيشتر مي‌توانيد هر چند وقت يک‌بار قند خون خود را اندازه‌گيري کنيد.
کنترل ديابت بارداري
دکتر بهرامي هدف از تغذيه‌درماني در دوران ديابت بارداري را فراهم آوردن ميزان کافي کالري و تغذيه مناسب براي رشد جنين مي‌داند. او اضافه کرد: ديابت بارداري تا حد زيادي با رژيم غذايي، ورزش متعادل و کنترل وزن درمان مي‌شود و به‌ندرت نياز به انسولين پيدا مي‌شود؛ اما مهم‌ترين گام براي کنترل اين بيماري رژيم غذايي مناسب است. بايد قند قبل از غذا و بعد از آن را اندازه بگيرند. اندازه نرمال قند خون مادر باردار بايد بين ?? تا ??? باشد.
کتون ادرار هم مي‌تواند راهکار ديگر براي چک کردن ميزان قند خون ناشتا در اين دوران باشد. بهرامي اشاره کرد که طول مدت رژيم غذايي بسته به سن و وزن دوران بارداري بستگي دارد. اگر اين رژيم‌هاي غذايي روي بيمار اثرگذار نباشد پزشک معالج مجبور به تجويز انسولين مي‌شود. انسولين‌هاي ديابت بارداري به دو دسته طولاني اثر و کوتاه اثر براي کنترل قند بالا تجويز مي‌شوند تا پزشک بتواند ميزان قند را به حالت نرمال بازگرداند. علاوه بر اين بسته به شرايط بيمار نوبت‌هاي انسولين سنجيده مي‌شود و بهتر است از انسولين‌هاي انساني استفاده شود. اين انسولين خطر کمتري نسبت به انسولين‌هاي حيواني دارد.
منبع: رکنا
يکي از اين خطرهاي جدي را مي‌توان ديابت بارداري ناميد. به همين منظور دکتر امير بهرامي احمدي؛ عضو هيأت علمي دانشگاه علوم پزشکي ايران درباره اين بيماري ديابت دوران بارداري در اين مطلب توضيحات کاملي را به شما ارائه مي‌دهند تا اگر قصد باردارشدن داريد يا در حال حاضر باردار هستيد؛ از همه جنبه‌هاي اين بيماري باخبر شويد. البته تضمين صددرصدي وجود ندارد که ديابت بارداري اتفاق نيفتد ولي با در نظر گرفتن برخي نکات مي‌توانيد خطر ديابت و بارداري را کاهش دهيد.
ديابت بارداري چيست؟
دکتر امير بهرامي احمدي مي‌گويد: ديابت بارداري به تحمل نکردن کربوهيدرات‌ها و قندها در بدن مادر گفته مي‌شود که براي نخستين بار در بارداري ايجاد شده يا مادر قبل از بارداري به آن مبتلا بوده اما در دوران حاملگي مادر، توسط پزشک معالج تشخيص داده مي‌شود. معمولا اين ديابت مادران باردار را به دو دسته تقسيم مي‌کنند. مادراني که در دسته اول قرار مي‌گيرند مادراني هستند که از قبل از بارداري دچار بيماري ديابت بوده‌اند اين گروه را ديابت نوع يک بارداري و گروه بعدي مادراني را که هنگام بارداري به اين بيماري مبتلا مي‌شوند ديابت نوع دو بارداري مي‌نامند.
لازم است که بدانيد ديابت بارداري به‌عنوان رايج‌ترين مشکل پزشکي در جهان شناخته‌شده و ?/?درصد از زنان باردار را شامل مي‌شود. طبق جديدترين دسته‌بندي که براي ديابت مطرح شده؛ ديابت به چهار دسته نوع يک، نوع دو، انواع نادر ديابت و نوع بارداري دسته‌بندي مي‌شود. اين بدين معناست که ديابت دوران بارداري در يکي از دسته‌بندي‌هاي مهم اين بيماري قرارگرفته است.
روش‌هاي تشخيص ديابت بارداري
دکتر امير بهرامي احمدي مي‌گويد: هنوز در معيارهاي تشخيص وحدت نظر قطعي در وجود ندارد و روش‌هاي مختلفي براي تشخيص توسط متخصصان مطرح شده است؛ اما بهترين روش آزمون دوساعته ?? ميلي‌گرم گلوکز است.
دليل ابتلا به ديابت بارداري چيست؟ دليل اصلي ابتلا به ديابت بارداري به‌طور حتم هنوز مشخص نشده است، بلکه تاثيرات بارداري است که ميزان قند خون را از حالت تعادل خارج مي‌کند. زماني‌که مواد خوراکي مصرف مي‌شوند، بدن به هضم آن‌ها مي‌پردازد تا قند يا همان گلوکز را توليد کند و به جريان خون بفرستد. پانکراس يا همان لوزالمعده در جواب انسولين ترشح مي‌کند. انسولين هورموني است که به حرکت قند در جريان خون کمک مي‌کند تا به سلول‌هاي بدن برسند و انرژي کافي را به دست آورند.
غربالگري ديابت در دوران بارداري
دکترامير بهرامي احمدي در اين باره مي‌گويد: بهترين روش تست تحمل گلوکز براي غربالگري در اين دوران است؛ اما حساس‌ترين نوع غربالگري، نوع همگاني آن است که بين هفته‌هاي ?? بارداري تا ?? حاملگي به‌وسيله آزمون خوراکي تحمل گلوکز يک ساعته ?? ميلي‌گرم ارزيابي قرار مي‌گيرد و با قند خون ناشتا خانم باردار ارزيابي مي‌شود. اين تست به‌خوبي نشان مي‌دهد که اگر مادر باردار با تست يک ساعته قندي بالاي ??? و اگر در تست سه ساعته بالاي ??? داشته باشند، به اين بيماري مبتلا شده است.
البته زمان غربالگري براي مادراني که سابقه بارداري‌هاي پرخطر داشته‌اند، زودتر انجام مي‌شود. زمان انجام غربالگري ديابت بارداري طبق ليست مشخصي مانند عوامل خطرزا، سن بالاي بارداري، وزن بالاي مادر، اختلال متابوليسم گلوکز يا دفع گلوکز، سابقه فاميلي ديابت و سابقه اختلال در حاملگي‌هاي قبلي انجام مي‌گيرد.
عوارض ديابت بارداري روي مادر و جنين
دکتر امير بهرامي احمدي متخصص ديابت در مورد عوارض ناشي از اين بيماري روي جنين و مادر مي‌گويد: از جمله اين عوارض مي‌توان زايمان‌هاي زودرس، افزايش آب اطراف جنين، سقط و خفگي جنين، مرگ و مير و نقص فيزيکي جنين عوارض ديابت بارداري را نام برد که هر کدام از اين عوارض‌ها اثرهايي مخرب را بر جا مي‌گذارند.
ماکروزومي حالتي است که جنين به دليل انسولين بيش از حدي که به جفت منتقل مي‌شود، رشد زيادي دارد و بسيار بزرگ مي‌شود. زماني‌که جنين بزرگ باشد زايمان طبيعي را دشوار مي‌کند و احتمال عمل جراحي روي جنين در زمان زايمان و تولد را افزايش مي‌دهد. در مادري که قند خون بالايي دارد، ريسک زايمان زودرس افزايش پيدا مي‌کند. گاهي هم به دليل رشد زياد جنين به تشخيص پزشک زايمان زودتر انجام مي‌شود. به همين دليل ممکن است نوزاد به دليل کامل نشدن ريه، دچار مشکلات تنفسي شود.
پيشگيري از ديابت
ورزش قبل و در دوران بارداري از ديابت بارداري پيشگيري مي‌کند. سعي کنيد روزي ?? دقيقه ورزش کنيد. پياده‌روي، دوچرخه‌سواري و شنا براي شما مفيد هستند. اگر اين زمان برايتان سخت است، مي‌توانيد زمان را کم کنيد و تعداد دفعات را در روز افزايش دهيد. پياده‌روي براي رسيدن به مقصدهاي نزديک روش خوبي است که خودتان را مجبور مي‌کنيد تا به هدف برسيد. قبل از اقدام براي بارداري وزن خود را کم کنيد.
پزشکان توصيه کاهش وزن در دوران بارداري دارند ولي اگر قصد بچه‌دار شدن داريد، قبل از آن وزن‌تان را کم کنيد. برخي از عادات غذايي خود را تغيير دهيد. براي کاهش وزن به خود اين انگيزه را بدهيد که براي بلندمدت سلامت بيشتر از جمله سلامت قلب، انرژي بيشتر و اعتماد به نفس بالاتر به دست مي‌آوريد. حتما با پزشک و مشاور صحبت کنيد و توصيه‌هاي مراقبتي آن‌ها براي سلامت بيشتر و کنترل سطح گلوکز خون را جدي بگيريد. زماني‌که با پزشک متخصص خود مدام در ارتباط باشيد مي‌توانيد سطح گلوکز خون‌تان را مرتب اندازه بگيريد و نگران مشکل سلامت خود و جنين‌تان نباشيد.
نکات مهم مراقبتي بعد از زايمان
براي اين‌که نگران زايمان خود نباشيد، از راهنمايي‌هاي پزشک کمک بگيريد. بعد از تولد نوزاد، مراقبت‌هاي پس از زايمان را جدي بگيريد تا به وزن متناسب و سالم خود برگرديد، هر روز ورزش کنيد و رژيم غذايي مغذي را پيش بگيريد. در توجه به وضعيت بدن بعد از زايمان به کنترل گلوکز خون و بازگشت کامل سلامتي کمک مي‌کند. بيشتر خانم‌هايي که ديابت بارداري مي‌گيرند خوشبختانه به شرايط نرمال باز مي‌گردند اما ممکن است که تعداد کمي از آن‌ها به ديابت بارداري بعد از زايمان دچار شوند.
به طور معمول درصد قابل توجهي از اين خانم‌ها در بارداري‌هاي بعدي هم ديابت بارداري را تجربه مي‌کنند. در دوران بارداري که زمان بيشتري براي خودتان داريد، در مورد تغذيه فرزندتان تحقيق کنيد و اطلاعات بيشتري در مورد نکات کليدي کودک بعد از تولد به‌دست آوريد. به گفته برخي از مطالعات شير مادر مي‌تواند خطر ابتلا به ديابت را در نوزاد تازه متولد شده کاهش دهد.
ديابت بارداري اغلب بعد از زايمان از بين مي‌رود و به حالت قبل بازمي‌گردد، ولي آنچه نگران‌کننده به نظر مي‌رسد، سلامت نوزاد است. البته اگر مراقبت‌هاي لازم صورت نگيرد، براي مادر هم مي‌تواند تبديل به ديابت نوع دو شود. پزشکان بعد از زايمان و شش هفته بعد از آن قند خون مادر را چک مي‌کنند تا از وضعيت او مطمئن شوند. براي اطمينان بيشتر مي‌توانيد هر چند وقت يک‌بار قند خون خود را اندازه‌گيري کنيد.
کنترل ديابت بارداري
دکتر بهرامي هدف از تغذيه‌درماني در دوران ديابت بارداري را فراهم آوردن ميزان کافي کالري و تغذيه مناسب براي رشد جنين مي‌داند. او اضافه کرد: ديابت بارداري تا حد زيادي با رژيم غذايي، ورزش متعادل و کنترل وزن درمان مي‌شود و به‌ندرت نياز به انسولين پيدا مي‌شود؛ اما مهم‌ترين گام براي کنترل اين بيماري رژيم غذايي مناسب است. بايد قند قبل از غذا و بعد از آن را اندازه بگيرند. اندازه نرمال قند خون مادر باردار بايد بين ?? تا ??? باشد.
کتون ادرار هم مي‌تواند راهکار ديگر براي چک کردن ميزان قند خون ناشتا در اين دوران باشد. بهرامي اشاره کرد که طول مدت رژيم غذايي بسته به سن و وزن دوران بارداري بستگي دارد. اگر اين رژيم‌هاي غذايي روي بيمار اثرگذار نباشد پزشک معالج مجبور به تجويز انسولين مي‌شود. انسولين‌هاي ديابت بارداري به دو دسته طولاني اثر و کوتاه اثر براي کنترل قند بالا تجويز مي‌شوند تا پزشک بتواند ميزان قند را به حالت نرمال بازگرداند. علاوه بر اين بسته به شرايط بيمار نوبت‌هاي انسولين سنجيده مي‌شود و بهتر است از انسولين‌هاي انساني استفاده شود. اين انسولين خطر کمتري نسبت به انسولين‌هاي حيواني دارد.
منبع: رکنا
کپی لینک کوتاه:
