دانشيار گروه ارتوپدي دانشگاه علوم پزشکي ايران با تشريح اندام هايي که به دليل پوکي استخوان سريع تر شکسته مي شود، به جزئيات تشخيص زود هنگام پوکي استخوان، پيشگيري و درمان اين بيماري خاموش پرداخت.
 مطالب پوکي استخوان را که جستجو کنيد با کلماتي همچون بيماري خاموش يا بيماري پنهان يا آتش زير خاکستر مواجه مي‌شويد، فکر کرديم که چطور با اين همه عارضه ناشي از آن، نام بيماري خاموش بر روي آن گذاشتند، جواب مشخص است؛ زيرا اگر به آن بي‌توجهي شود تا صدايش درنيايد تشخيص داده نمي‌شود. مرور کلي بر اين بيماري هوشمند که بر همه اعضا تاثير مي گذارد در شناخت زودرس آن کمک مي‌کند.
دکتر حسن قندهاري؛ دانشيار گروه ارتوپدي دانشگاه علوم پزشکي ايران در گفتگو با خبرنگار روابط عمومي دانشکده پزشکي به مناسبت هفته پوکي استخوان اظهار کرد: ابتدا بايد تعريف دقيقي از پوکي استخوان داشته باشيم و آن به معناي کاهش کيفيت استخواني از ساختار بافتي متراکم به ساختار استخواني متخلخل (پيوستگي اجزا محکم نيست) است.
وي ادامه داد: ايجاد پوکي استخوان تدريجي است و به آن کم توجهي مي‌شود و معمولا با شکستگي ها خود را نشان مي دهد. ستون فقرات، دست و مفصل ران از محل هاي شايع شکستگي ناشي از پوکي استخوان هستند که به دنبال شکستگي دچار عارضه مي شوند.
عضو هيئت علمي دانشگاه علوم پزشکي ايران تصريح کرد: شکستگي ها با نيروي کم و با افتادن ساده و گاهي در موارد شديد با بلند شدن از تخت در ستون فقرات رخ مي‌دهد علاوه بر تشخيص ديررس پوکي استخوان، درمان ديررس آن نيز با عوارض زيادي همراه خواهد بود.
وي تاکيد کرد: درمان شکستگي هاي لگن که بيش از سه روز به تاخير بيفتد در افزايش زمين گير شدن و مرگ و مير بيمار بسيار موثر است.
دانشيار گروه ارتوپدي با اشاره به اينکه با شناخت شکستگي هاي ناشي از پوکي استخوان بايستي به سرعت علاوه بر درمان شکستگي به سراغ درمان پوکي استخوان برويم گفت: پوکي استخوان به دو صورت اوليه و ثانويه رخ مي دهد.
قندهاري گفت: در نوع اوليه، بيماري ديگري عامل آن نيست و به نظر مي‌رسد عوامل ژنتيکي در راس علل و به‌دنبال آن سبک غلط زندگي موثر باشد.
متخصص ارتوپدي دانشگاه علوم پزشکي ايران درباره نوع ثانويه پوکي استخوان گفت: در نوع ثانويه، بيماري‌هاي ديگري عامل آن هستند که در اين موارد بايد به ارزيابي و درمان بيماري اوليه دقت کرد تا فرد دچار عارضه پوکي استخوان نشود؛ از بين عوامل مي توان به آرتريت روماتوئيد، بيماري هاي گوارشي و تغذيه غلط، اختلالات غدد مانند آمنوره هيپر پاراتيروئيدسم و ديابت اشاره کرد.
وي در ادامه افزود: برخي داروها نيز به ايجاد پوکي استخوان کمک مي کنند؛ که در راس آن مصرف داروهاي کورتون دار به مدت طولاني است. داروهاي شيمي درماني، داروهاي تضعيف کننده سيستم ايمني، داروهاي ضد تشنج، امپرازول، لووتيروکسين و تعداد ديگري از داروها مي توانند در ايجاد پوکي استخوان نقش ايفاء کنند.
*برخورد با شکستگي ناشي از پوکي استخوان
قندهاري درخصوص برخورد با شکستگي ناشي از پوکي استخوان عنوان کرد: به محض تشخيص شکستگي بايد به درمان آن رسيد و در سريع ترين زمان که حرکت بيمار مختل نشده است بايد درمان شروع شود.
دانشيار گروه ارتوپدي درخصوص نحوه درمان  شکستگي ها گفت: اگر شکستگي در مچ دست باشد درمان ها معمولاً با گچ گيري و در بعضي مواقع با جراحي انجام مي شود. اما اگر شکستگي در ستون فقرات باشد درمان با بريس يا تزريق سيمان ارتوپدي يا جراحي خواهد بود. همچنين درمان شکستگي مفصل ران تقريبا هميشه جراحي است.
وي عنوان کرد: با تشخيص شکستگي، نبايد فراموش شود که درمان جدي پوکي استخوان نيز بايد آغاز شود و تحت نظر متخصص ادامه يابد.
*تشخيص زود هنگام پوکي استخوان
قندهاري درخصوص چگونگي تشخيص پوکي استخوان گفت : تشخيص زودهنگام در استئوپروز با ابتلاي فرد به خستگي و درد منتشر در بدن است. در مواردي که علائم وجود دارد و در خانواده سابقه پوکي استخوان وجود داشته باشد بايد در اسرع وقت به پزشک مراجعه شود. انجام تست‌هاي آزمايشگاهي براي رد کردن علل ثانويه و همچنين تست سنجش تراکم استخوان مي تواند در تشخيص کمک کند.
وي افزود: آنچه در جامعه امروزي وجود دارد و اينکه افراد در سنين جواني نيز از اين روش تشخيصي استفاده مي‌کنند کاملا نادرست است و معيارها و زمان  انجام اين تست ها به سن و سبک زندگي فرد و عوامل ديگر بستگي دارد و از طرف پزشک متخصص مشخص مي شود.
*پيشگيري از پوکي استخوان 
عضو هيئت علمي دانشگاه علوم پزشکي ايران در خصوص راه هاي پيشگيري از پوکي استخوان گفت: فعاليت هاي بدني منظم و ورزش‌هاي هوازي مهمترين عامل در جلوگيري از ايجاد پوکي استخوان هستند، پس از آن مکمل هاي غذايي تحت نظر متخصص از جمله ويتامين D? کلسيم و منيزيم مي توانند کمک کننده باشند.
*درمان پوکي استخوان
قندهاري درخصوص درمان پوکي استخوان تصريح کرد: درمان‌هاي پوکي استخوان بسيار وسيع هستند و فعاليت هاي فيزيکي و ورزشي مستمر، عدم بي‌حرکتي مي‌تواند در درمان موثر باشد. همچنين داروهاي بسياري ممکن است در دسترس باشند که براي هر فرد مناسب ترين آن از طرف پزشک تجويز مي شود. از داروهايي که هفته اي يک بار و خوراکي هستند تا داروهاي تزريقي روزانه  هر ? ماه و ساليانه که براساس شرايط بيمار تجويز و موثر هستند.
پايان خبر//
مرجان خرم