در نشست کارگروه جوانی جمعیت دانشگاه علوم پزشکی ایران مطرح شد؛
دستجردی: بحران جمعیت از ناترازی انرژی هم مهم‌تر است/سیاست‌های حمایتی باید هدفمند و مؤثر باشند
دبیر ستاد ملی جمعیت در نشست کارگروه جوانی جمعیت دانشگاه علوم پزشکی ایران با اشاره به کاهش نگران‌کننده نرخ باروری و رشد جمعیت در کشور، بر ضرورت سیاست‌گذاری‌های هوشمند، حمایت هدفمند و فرهنگ‌سازی مؤثر برای حفظ پنجره جمعیتی تأکید کرد و گفت: رهبر معظم انقلاب فرمودند: هر کس کوچک‌ترین قدمی در جهت افزایش جمعیت بردارد، مشمول دعای نماز شب من خواهد بود.
به گزارش روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی ایران، دکتر مرضیه وحید دستجردی دبیر ستاد ملی جمعیت، در این نشست با اشاره به کاهش ولادت‌ها در سال ۱۴۰۳ نسبت به ۱۴۰۲، این روند را «ابر بحران» کشور دانست و عنوان کرد: هیچ مسئله‌ای در کشور به اندازه ناترازی جمعیت خطرناک نیست.
وی با قدردانی از دکتر توکلی رئیس دانشگاه علوم پزشکی ایران، از ظرفیت دانشگاه‌ها برای ترویج سیاست‌های جمعیتی سخن گفت و افزود: دانشگاه‌ها بهترین ابزار برای تبیین سیاست‌های فرهنگی و اقتصادی در حوزه فرزندآوری هستند.
دستجردی با اشاره به وجود ۱۱ میلیون و ۲۰۰ هزار دختر زیر ۲۰ سال که هنوز ازدواج نکرده‌اند، گفت: این جمعیت پنجره امید است، اما برای استفاده از آن نیاز به آموزش، فرهنگ‌سازی و فراهم‌کردن بستر مناسب وجود دارد.
دبیر ستاد ملی جمعیت در ادامه به نتایج پیمایش‌ها درباره تمایل خانواده‌ها به داشتن دو تا سه فرزند اشاره کرد و گفت: جامعه آمادگی افزایش جمعیت را دارد، اما شرایط اقتصادی و فرهنگی مانع است.
دستجردی از تحصیلات و اشتغال زنان به‌عنوان یکی از عوامل تأخیر در فرزندآوری یاد کرد و گفت: میانگین سن باروری نخست در تهران به ۳۰.۶ سال رسیده و این نشان‌دهنده کاهش فرصت باروری در سنین طلایی است.
دبیر ستاد ملی جمعیت؛ کاهش اعتقادات مذهبی، افزایش هم‌باشی بدون ازدواج، مشکلات اقتصادی، عدم تأمین تسهیلات قانونی و ضعف در اجرای سیاست‌های حمایتی را از جمله موانع دانست و هشدار داد: اعتماد مردم زمانی آسیب می‌بیند که وعده‌ها بی‌عمل بماند.
وی با اشاره به تجربه موفق روسیه در اجرای طرح‌هایی مانند «کارت سرمایه مادری»، خواستار الگوبرداری از تجربیات جهانی شد و افزود: اگر کمک‌های اقتصادی به‌صورت هدفمند در اختیار زوجین قرار گیرد، تأثیر بسیار بیشتری از طرح‌های پراکنده خواهد داشت.
دستجردی بر نقش حیاتی دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی در ایجاد امید به آینده و اصلاح فضای فکری جامعه نسبت به فرزندآوری تأکید کرد و گفت: باید بفهمیم چرا جوانان از آینده ناامید شده‌اند و برای تغییر این ذهنیت، اقدام عملی کنیم.
وزیر اسبق بهداشت با اشاره به اهمیت آموزش در حوزه خانواده گفت: آیا کلاس‌های دانش خانواده توانسته‌اند میزان دانش مورد نیاز را به دانشجویان و فراگیران منتقل کنند؟ اگر این اتفاق نیفتاده، نیاز به تحقیق و بررسی دارد. باید بدانیم چه محتوایی برای دانشجویان جذاب است و چه آموزشی اثرگذارتر خواهد بود.
وی با اشاره به دیدار خود با وزیر آموزش و پرورش افزود: برنامه‌های کلاسیک آموزشی باید از منظر مقبولیت و محبوبیت میان دانش‌آموزان ارزیابی شوند. دانشگاه‌ها باید در این زمینه‌ها تحقیق کنند. مسئله فرهنگی مسئله‌ای کلیدی است که باید به آن پرداخت.
دستجردی ادامه داد: آمار ازدواج در شمال و جنوب شهر تهران اختلاف جدی دارد. مشکل مالی در شمال شهر کمتر است، اما تفکر فرهنگی تأثیرگذارتر است. باید روی این تفکر کار کرد.
دبیر ستاد ملی جمعیت یادآور شد: قبل از انقلاب نیز تلاش‌هایی برای کنترل جمعیت انجام می‌شد. حتی روی تخم‌مرغ و کبریت و بسته‌های نمک نوشته بود "دو فرزند کافی است". اما امروز با وجود ماده ۳۴ قانون که می‌گوید یک سوم تبلیغات محیطی باید به خانواده و جمعیت اختصاص یابد، نشانه‌ای از این تبلیغات نمی‌بینیم.
وی ادامه داد: دانشگاه‌ها بهترین مکان برای شناخت وضعیت فعلی و ترسیم مسیر آینده هستند. باید از ظرفیت آن‌ها برای تحقیق و ارائه راهکار استفاده کنیم.
دستجردی گفت: اگر نرخ باروری با وضعیت فعلی یعنی ۱.۴۴ فرزند ادامه یابد، جمعیت ایران تا سال ۲۱۰۰ به ۳۱ میلیون نفر خواهد رسید، در حالی که کشورهای منطقه رشد جمعیتی بیشتری خواهند داشت. اما مردم با زبان خشک و رسمی قانع نمی‌شوند؛ باید با زبان دل و احساس با آن‌ها صحبت کرد.
دبیر ستاد ملی جمعیت افزود: وقتی به مردم می‌گوییم ایران، می‌گویند "به من چه؟"، چون درگیر مسائل اولیه زندگی‌شان هستند. ما باید زبانی نو برای ارتباط با مردم پیدا کنیم؛ شما باید به ما بگویید که چه باید کرد.
دستجردی با اشاره به بودجه‌های اختصاص‌یافته گفت: بهترین زمان برای ازدواج دوران دانشجویی است و ازدواج‌های دانشجویی از پایدارترین نوع ازدواج‌ها هستند. دولت تلاش کرده برای خوابگاه‌های متاهلی بودجه‌هایی اختصاص دهد، هرچند کافی نبوده است.
دبیر ستاد ملی جمعیت همچنین بیان کرد: در سال گذشته نزدیک به ۳۰۰ هزار میلیارد تومان تسهیلات ازدواج پرداخت شده، اما این منابع باید هدفمند و در مسیرهای موثر هزینه شوند.
دستجردی در پایان گفت: با نیت‌های خالصانه و زحمات شما و هم‌افزایی میان نهادها، می‌توان به موفقیت رسید. رهبر معظم انقلاب نخستین کسی بودند که زنگ خطر کاهش جمعیت را به صدا درآوردند. ایشان فرمودند: "هر کس کوچک‌ترین قدمی در جهت افزایش جمعیت بردارد، مشمول دعای نماز شب من خواهد بود." شما نیز مشمول این دعا هستید. ان‌شاءالله با همکاری هم این مسیر را ادامه دهیم.
آمادگی کامل دانشگاه علوم پزشکی ایران برای همکاری همه‌جانبه در مسیر ارتقای شاخص‌های جمعیتی
در ادامه دکتر نادر توکلی رئیس دانشگاه علوم پزشکی ایران عنوان کرد: جمع حاضر، در واقع اعضای کمیته جوانی جمعیت دانشگاه هستند که شامل تمامی معاونت‌های آموزشی، پژوهشی، درمانی، بهداشتی، فرهنگی، دانشجویی و نیز حوزه‌های مرتبط با بیمه سلامت، آموزش دانشجویی و مسائل مربوط به جمعیت می‌شود. دبیر این قرارگاه نیز از قبل مشخص شده و با همکاری همه، حوزه مربوطه راهبری می‌شود.
رئیس دانشگاه علوم پزشکی ایران با اشاره به چالش‌های مهم در این حوزه گفت: یکی از چالش‌های عمده ما، نداشتن پردیس خوابگاهی متمرکز است. در حال حاضر امیدواریم بتوانیم یکی از خوابگاه‌های دانشگاه را بازسازی و به خوابگاه متاهلی تبدیل کنیم. همچنین موضوع ایجاد مهدکودک در دانشگاه از مسائل بسیار مهمی است که باید به طور ویژه پیگیری شود.
وی ادامه داد: سایر موارد شامل تسهیلات و اجرای بخشنامه‌های مرتبط با سیاست‌های جمعیتی نیز در دانشگاه به شکل ویژه در حال پیگیری است. تلاش می‌کنیم همه حوزه‌ها را درگیر و هماهنگ کنیم تا در اجرای این مأموریت‌ها موفق باشیم.
توکلی با اشاره به برنامه‌های فرهنگی دانشگاه گفت: مراسم ازدواج دانشجویی امسال در مناسبت‌های مختلف برگزار خواهد شد. به عنوان نمونه، در مراسم بزرگداشت روز ماما، از ماماهایی که بیش از سه فرزند داشتند به‌صورت ویژه تقدیر شد که برای من نیز جالب بود و تعدادشان نیز قابل توجه بود. تلاش می‌کنیم این اقدامات را در راستای ترویج فرهنگ فرزندآوری و ازدواج در دانشگاه ادامه دهیم.
وی بر آمادگی کامل دانشگاه علوم پزشکی ایران برای همکاری همه‌جانبه در مسیر ارتقای شاخص‌های جمعیتی تأکید کرد و گفت: در حوزه بهداشت و درمان نیز در اجرای تفاهم‌نامه‌هایی که به ستاد ملی جمعیت ارائه خواهد شد، در کنارتان خواهیم بود؛ چه در زمینه پژوهش، چه در افکارسنجی و چه در حوزه مهم فرهنگ‌سازی.
گفتنی است؛ در این نشست، معاونین دانشگاه و مدیران مرتبط با حوزه جوانی جمعیت، گزارشات عملکردی درخصوص حوزه فعالیتی خود ارائه کرده و به تشریح چالش‌های این موضوع پرداختند.
کپی لینک کوتاه:
نظر دهید