• 1399/04/17 - 11:35
  • - تعداد بازدید: 7
  • - تعداد بازدیدکننده: 7
  • زمان مطالعه : 10 دقیقه
  • /ZqmWo

رييس دانشگاه علوم پزشکي ايران: کرونا ما را به انقلاب صنعتي چهارم نزديک تر کرد

  

  وقتي پاي صحبت هايش مي نشيني، چيزي از سختي هايي که در اين چهار ماهه بر او گذشته، نمي شنوي. او و همکارانش روزهاي سختي را پشت سر گذاشتند، شبانه روز، تعطيل و غير تعطيل بودند تا کمترين آسيب متوجه مردم شود. اعتقادش بر اين است هر تهديدي حتما فرصتي است براي اينکه به چيزي يا جايي برسي که شايد تا قبل از آن براي تحققش بيش از اينها بايد هزينه مي کردي و منتظر مي ماندي.
براي دکتر جليل کوهپايه زاده کرونا از آن دسته تهديدهايي بوده و همچنان هم هست که با وجود همه نگراني ها و تلخي هايي که به دليل غم از دست دادن برخي هموطنان مان به ما تحميل کرده، جامعه بشري را به انقلاب صنعتي چهارم نزديکتر کرده است.
رييس دانشگاه علوم پزشکي ايران بر اين باور است، با توجه به الزامي که اين ميهمان ناخوانده براي فاصله گذاري اجتماعي ايجاد کرده، چاره اي نيست تا به هوش مصنوعي، شهرهاي هوشمند، صنعت هوشمند، کشاورزي هوشمند، حمل و نقل هوشمند و البته بهداشت و درمان هوشمند به شکل جدي تر فکر کنيم تا ضمن بهره برداري از مواهب آن، آسيب هاي خود را در رويارويي با تهديداتي همچون ويروس کرونا به حداقل برسانيم.


    آقاي دکتر فکر مي کرديد کرونا به کشور ما هم بيايد؟


همانطور که اين ويروس به عنوان کوويد 19 نامگذاري شده، در پايان سال 2019 در چين شناسايي شد. هر چند برخي معتقد هستند، در جاهاي ديگري از دنيا هم وجود داشته اما به هر حال اولين نمونه نشانه دار در چين رويت شد و همان موقع پيش بيني مي شد که کرونا در بسياري از کشورهاي ديگر هم شايع بشود. اما واقعيت اين است که اين گستردگي و اين حجم از ابتلا را کسي در دنيا پيش بيني نکرده بود و همه فکر مي کردند کرونا هم مانند ورژن هاي قديمي تر يعني سارس و مرس در مناطق محدود شايع مي شود و تبديل به يک پاندمي و درگيري فراگير در دنيا نخواهد شد، اما شد.
ما هم پيش بيني مي کرديم که کرونا به ايران برسد اما نه با اين ميزان بيماري زايي و واگيرداري بالا و گشندگي زياد. در واقع چون پيش بيني هاي ما بر پايه مستندات و تجربه هاي قبلي نبود، بايد گفت که تا حدي غافلگير شديم؛ با توجه به اينکه درمان قطعي براي کرونا وجود نداشت و الان هم ندارد، آن موقع آمادگي ما براي مراقبت از بيماران کم بود و از سوي ديگر رعايت بهداشت فردي و فاصله گذاري اجتماعي در ابتدا جدي گرفته نمي شد، بنابراين متاسفانه در شروع، آسيب ما زياد بود.
?    چه زماني متوجه مراجعه اولين بيمار يا بيماران مبتلا به کرونا در بيمارستان هاي دانشگاه علوم پزشکي ايران شديد؟
اوايل اسفند ماه با مراجعه چند بيمار با علائم کرونا در بيمارستان هاي خصوصي در حوزه دانشگاه علوم پزشکي ايران، سيستم ما نسبت به اين موضوع حساس شد و اتفاقا متوجه شديم که همه آنها از قم به تهران آمده بودند. بعد از آن بود که مراجعه افراد علامت دار به بيمارستان هاي دولتي هم زياد شد. ابتدا بيماران را به بيمارستان شهداي يافت آباد ارجاع داديم اما آنقدر گستره بيماري زياد شد که بيمارستان شهداي يافت آباد ديگر به تنهايي حريف اين حجم مراجعه نبود. بنابراين بلافاصله بيمارستان هاي بزرگتر مانند حضرت رسول(ص) و فيروزگر در تهران و فيروزآبادي در شهرري و امام سجاد(ع) در شهريار، مبتلايان کرونا را پذيرش کردند. در هفته هاي بعد دوازده بيمارستان از هفده بيمارستان دولتي دانشگاه علوم پزشکي ايران و حتي يک سوم بيمارستان هاي خصوصي که در منطقه دانشگاه قرار دارند، درگير کرونا شدند.  
?    از چند ماه قبلتر کرونا در چين افراد زيادي را مبتلا کرده بود، به نظر شما چرا نظام سلامت بايد غافلگير مي شد؟ نبايد زودتر براي کرونا فکري مي کرديم؟
بله درست است ما غافلگير شديم اما سطح غافلگيري در کشورهاي مختلف، متفاوت است. اگر بخواهيم مقايسه کنيم نسبت به خيلي از کشور ها کمتر غافلگير شديم ولي در کل غافلگير شديم. چون در ابتدا از ويروس عقب افتاديم. مهم ترين دليلش هم دوره کمون 5 تا 10 روزه کرونا بود؛ دوره اي که ويروس در بدن فرد وجود دارد اما فرد علامتي ندارد. اين افراد بي علامت مي توانند ساير افراد را مبتلا کنند، بنابراين تا بياييم کار بکنيم افراد زيادي از جامعه مبتلا شده بودند. علاوه بر اين اقلامي که قرار بود از خارج کشور وارد شوند مانند کيت هاي حفاظت فردي و ماسک N95 با وجود اينکه پول آنها پرداخت شده بود، به خاطر تحريم ها به دستمان نرسيده بود.
   به نظر من حتي با مشاهده ابتلا برخي از افراد در کشور باز هم درابتدا ماجرا خيلي جدي گرفته نمي شد تا اينکه به يکباره با حجم زيادي از مراجعه به مراکز درماني مواجه شديم.
عرض کردم اين ميزان بروز و سرعت واگيرداري براي کرونا تصور نمي شد تا کشور خواست پاسخ مناسب به اين بحران بدهد، يک مقدار زمان را از دست داديم. اما خوشبختانه  در استان تهران، بحران بهتر مديريت شد و با درايت دکتر نمکي؛ وزير بهداشت در همان ابتدا دکتر زالي؛ رييس دانشگاه علوم پزشکي شهيد بهشتي به عنوان فرمانده ستاد کرونا در استان انتخاب شد و در اين مدت دو دانشگاه علوم پزشکي  ايران و تهران با حفظ حريم خود با ايشان همکاري خوبي داشتند و اين يکي از دلايل موفقيت مديريت کرونا در استان تهران است. به طوريکه با وجود جمعيت زياد، ميزان ابتلا و کشندگي در استان تهران در مقايسه با خيلي از استان هاي ديگر کمتر بود و ميانگين سن افراد فوت شده هم بالا است.
   به خاطر داريد، اولين دستوري که شما صادر کرديد و يا اولين اقدامي که براي مقابله با کرونا در دانشگاه علوم پزشکي ايران انجام شد، چه بود؟
اولين اقدام ما در همان هفته اول اسفند 98، تشکيل ستاد بحران بود، جلسات اين ستاد روزانه برگزار مي شد. همزمان هم با وزارت بهداشت در ارتباط بوديم و اولين دستور تهيه سريع کيتهاي حفاظت فردي براي کارکنان و همچنين مردمي که به مراجعه مي کردند، بود. تعدادي از اين کيتها را دپو کرده بوديم، تعدادي از طريق مدد خريداري شده بود و حتي به دنبال توليد هم رفتيم.

?    مهم ترين فعاليتهاي انجام شده در اين مدت حدود 4 ماه را مي فرماييد؟
اقدامات زيادي انجام شده، علاوه بر شکل گيري ستاد بحران در دانشگاه علوم پزشکي ايران، به کمک بسيج جامعه پزشکي يک سيستم ستاد بحران مرکزي شکل گرفت که ماهيت رصدخانه اي خودش را به يک ستاد بحران تبديل کرد. آنها در اين ستاد تمامي اطلاعات را از نرم افزار هاي بهداشتي و درماني مي گرفتند و ترکيب اين اطلاعات را در اختيار معاونت درمان و بهداشت قرار مي دادند. به طور مثال چند تا بيمار در روز و در کدام بيمارستان ها بستري شده اند. اطلاعات سامانه 4030 هم را دريافت مي کردند و افراد رصد مي شدند که مثلا کجا ساکن هستند و با چه کساني در ارتباط هستند؟  مشاوره تلفني به آنها داده مي شد. در مجموع اين ستاد بحراني که به صورت خودجوش شکل گرفت الان يکي از دستاوردهايي است که بنا داريم، حفظش بکنيم.
بيش از 80 پروژه تحقيقاتي در اين فرصت کم در کميته علمي و پژوهشي تصويب شدند، بودجه گرفتند و پژوهشگران کار را شروع کردند. در اين مدت شاهد طراحي و ساخت فناوري هاي خوبي در دانشگاه بوديم، مانند ماسک حرفه اي بيولوژيک، سيستم هاي ضدعفوني ازون و تجهيزات مختلف مرتبط با درمان بيماري هاي حاد تنفسي و همچنين تلاش براي توليد واکسن و دارو در حال انجام است. در بخش تجهيزات پزشکي هم سعي کرديم تا امکانات فناورانه را با همت معاونت غذا و دارو و معاونت پژوهشي توسعه بدهيم.
براي آموزش هاي تئوري و باليني به صورت مجازي در اين مدت برنامه ريزي جدي تري انجام شد. برخي دانشجويان هم که براي ادامه پروژه هايشان در دانشگاه حضور داشتند، داوطلبانه کمک زيادي کردند. در بيمارستان ها حماسه اي رخ داد، تيم پزشکي اعم از استاد، دانشجو، پزشک، پرستار، کارکنان خدمات، حراست و روابط عمومي همگي تلاش کردند. به ويژه در ايام عيد بدون توقف، ايثارگرانه خدمت به مردم را رها نکردند.
در حوزه بهداشت با سيستم هاي مراقبت هاي بهداشتي اوليه توانستيم خدمات سطح يک بهداشتي را براي نزديک به هشتاد درصد درصد از جمعيت 5 ميليون و 350 هزار نفري منطقه تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکي ايران ارائه دهيم.
دستاورد ديگري که بايد به آن اشاره کنم، جلب مشارکتهاي مردمي در اين ايام بود، مردم خيلي به ما کمک کردند، نمونه آن راه اندازي دو طبقه از ساختمان جديد بيمارستان فيروزآبادي در شهرري در روزهاي تعطيل عيد بود که کمک مردم و مشارکت بسيجي وار مردم شهرري بسيار موثر بود.
?    اگر به گذشته برگرديد، منظورم قبل از آمدن کرونا به ايران است، چه کاري را حتما انجام مي دهيد؟
در اولين اقدام حتما برنامه مديريت بحران دانشگاه را يک بار ديگر بازنگري مي کنيم تا آمادگي بيشتري براي مواقع بحران داشته باشيم. دوم اينکه در تهيه امکانات و اقلام حفاظت فردي مورد نياز در مواجهه با بيماري هاي حاد تنفسي به گونه اي عمل مي کنيم تا دچار کمبود نشويم و سوم اينکه براي آموزش و آمادگي مديران و کارکنان دانشگاه برنامه ريزي مي کنيم تا با تفکري آماده تر با بحران ها روبرو شوند.
?    در چهار ماه گذشته تصميمي گرفته ايد که الان پشيمان شده باشيد؟
بله، يکي از تصميم هاي نسنجيده، اين بود که اول فکر مي کرديم فراواني بيماري خيلي زياد نيست و يکي از بيمارستان هاي کوچک را براي رسيدگي به بيماران در نظر گرفتيم. اما بعد متوجه شديم اولا فراواني اين بيماري زياد است و دوما به خاطر وسعت اين بيماري امکان پاسخگويي مراجعه کنندگان در بيمارستان هاي کوچک به خوبي مهيا نيست چون زيرساخت لازم را ندارند. بنابراين به سمت بيمارستان هاي بزرگتر رفتيم.
?    به نظر مي رسد با بازگشايي مراکز عمومي شاهد شيب ملايم افزايش مبتلايان در کشور هستيم، اين را تاييد مي فرماييد؟
بله، البته بخشي از اين ميزان افزايش، به اين علت است و بخشي ديگر به دليل افزايش تعداد آزمايش هاي تشخيصي ملکولي و شناسايي بيشتر بيماران مبتلا در کشور است. ولي خوشبختانه در مرگ و مير، آمار بالاتر از گذشته نيست بلکه افزايش در آمار ابتلا داريم.
?    در حال حاضر چقدر از اسفند ماه 1398 آماده تر هستيد؟ چقدر خيالمان بايد راحت باشد؟
خيلي. به نظر من در حال حاضر آمادگي  70 تا 80 درصدي داريم در حاليکه در روزهاي اول فقط 10 تا 15 درصد آماده بوديم. همين مقدار هم ناشي از تجربه قبلي ما در مورد آنفلولانزا بود.
   کار پژوهشي جدي براي درمان و يا ساخت واکسن کرونا در دانشگاه علوم پزشکي ايران در حال انجام است؟
بله. هم براي واکسن و هم دارو کارهايي خوبي در حال انجام است اما هنوز به محصول نرسيده، بايد صبر کنيم تا نتايج آن معلوم شود.
?    چقدر اميدواريد که اين پژوهش ها به سرانجام برسد؟
حداقل در مورد دو تا از پژوهش ها، من فکر مي کنم در ماه هاي آينده خبرهاي خوبي بشنويم.
?    مي دانم که در اين مدت با حضور در مراکز ارائه خدمت به مردم از نزديک، شاهد انجام وظيفه همکاران خود به ويژه کادر درمان در بيمارستان ها بوديد، خاطره اي از اين ايام و بازديد ها داريد که براي ما تعريف کنيد.
خاطرات که زياد است اما يکي از اين خاطرات به يادماندني براي بنده، آشنايي با يکي از پرستاران بيمارستان شهداي هفتم تير بود که متوجه شدم 50 روز است که به منزل نرفته. ديدار و گفتگو با ايشان براي من بسيار ارزشمند بود. انشالله که خداوند حفظ شان کند.
?    اگر بخواهيد به هر يک از حوزه هاي درگير با موضوع کرونا نمره بدهيد، شاگرد اول شما کدام حوزه خواهد بود؟ درمان، بهداشت، غذا و دارو ....
شاگرد اول حوزه درمان است؛ معاونت هاي بهداشت و «غذا و دارو» رتبه دوم را دارند. پژوهش هم نمره خوبي گرفت. آموزش با کمي تاخير شروع کرد. معاونت توسعه مديريت و منابع به خوبي پشتيباني کرد اما در مجموع حوزه درمان جلودار بود.
?    اين شاگرد اولي متعلق به چند درصد از کارکنان دانشگاه است؟
حدود چهل تا پنجاه درصد.
?    در کل به دانشگاه علوم پزشکي ايران در مبارزه با کرونا چه نمره اي از 20 مي دهيد؟
پانزده.

خبر : دزفولي
  • گروه خبری : اخبار جایگاه
  • کد خبر : 328345
کپی لینک کوتاه:
کلمات کلیدی
مدیر سیستم
خبرنگار:

مدیر سیستم