مشکل کودکان تپل!
مشکل کودکان تپل!
چاقي در کودکان تبديل به زنگ خطري براي آينده آنها شده. آيندهاي که قطعا با بيماريهاي مختلف گرهخورده و نميتوان از عوارض آن چشمپوشي کرد. کارشناسان بر اين باورند اضافه وزن اگر کنترل نشود، حتما ميتواند کودک امروز شما را به بزرگسال چاق آينده تبديل کند.
دکتر محمدرضا وفا؛ متخصص تغذيه و استاد دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکي ايران درباره چاقي نوزادان تازه متولد شده و روشهاي پيشگيري از چاقي کودکاني ميگويد که در خطر اين مشکل قرار دارند.
به کدام بچهها چاق ميگوييم؟
دکتر محمدرضا وفا؛ متخصص تغذيه در گفتوگو با رکنا ميگويد: «کودکاني که منحني رشد آنها هرروز در حال افزايش است در دسته کودکان چاق قرار ميگيرند. بيشتر بچهها از خوردن لذت ميبرند ولي بعضي از کودکان اشتهاي سيريناپذيري دارند و دائما ميخواهند چيزي بخورند و درنتيجه يک مشکل جدي براي والدينشان ايجاد ميکنند. اين کودکان براساس جدول رشد از وزن بيشتري نسبت به همسن و سالهاي خود برخوردارند و خطرات بيشتري سلامت آنها را تهديد ميکند.
شروع چاقي از دوران جنيني!
دکتر محمدرضا وفا؛ متخصص تغذيه اينطور توضيح ميدهد: چاقي در نوزادان از همان دوران بارداري شروع ميشود. متخصصان بر اين باورند اگر در دوران بارداري که مهمترين دوران رشد جنين است، مادر تغذيهاي درست داشته باشد، ميتواند سلامت کودک دلبند خود را در آينده تضمين کند. درواقع رشد و تکامل طبيعي، سلامت جنين و نوزاد با نحوه صحيح تغذيه مادر در دوران قبل و هنگام بارداري و پس از تولد، با تغذيه صحيح بعدي کودک ارتباط مستقيم دارد.
به عبارت ديگر چنانچه مادر با افزايش وزن وارد دوران بارداري شود و از يک رژيم غذايي مناسب و کافي استفاده نکند که هم ذخيره بدن مادر و هم تغذيه جفت و جنين در حال رشد را تامين ميکند، اثر نامطلوب در فرايند رشد و تشکيل و تمايز اعضاي اوليه جنين و رشد جفت باقي ميگذارد که ممکن است پيامد آن حتي در تغذيه بعدي هم جبرانپذير نباشد. علاوه بر اين؛ شانس چاقي در نوزادان از همين ? ماهه پنهان زندگي آنها شروع ميشود و اين تغذيه نادرست در دوران بارداريميتواند در دهههاي ديگر زندگي آنها تاثير مستقيم بگذارد.
تاثير شير خشک روي چاقي نوزادان
متاسفانه در جامعه امروز بيشتر مادرها امکان شيردادن به نوزاد را ندارند و براي سيراب کردن آنها از شير خشک استفاده ميکنند. گنجاندن شير خشک در رژيم غذايي کودک ميتواند الگوي غذا خوردن او را بر هم بزند؛ وابستگي کودک به آن مشکلاتي در درازمدت براي او ايجاد ميکند. بهطور مثال بعضي کودکان پس از مصرف طولانيمدت از شير خشک دچار چاقي غيرطبيعي ميشوند، از سوي ديگر کالري موجود در شير خشک عمدتا از قند است و مصرف کالري بيشتر برابر است با برهم زدن تعادل سيستم طبيعي بدن نوزادان که در درازمدت دچار نوسان شديد ميشود.
دکتر وفا دراينباره ميگويد: قند سلامتي کودک را به خطر مياندازد و موجب چاقي او ميشود، در حال حاضر پروتئين در شير خشک تهيهشده از کنسانتره سويا، شير و نخود است که اين ماده مانع از مصرف مواد غذايي ديگر از سوي کودک ميشود؛ در توليد شير خشک از طعمدهندههاي مصنوعي استفاده ميشود که اين هم يک دليل ديگر براي ناسالم بودن اين ماده غذايي است.
مراحل پيشگيري از چاقي
دکتر محمدرضا وفا؛ متخصص تغذيه ميگويد: پيشگيري بايد از همان دوران بارداري آغاز شود. اگر هر خانم قبل و بعد از بارداري تغذيه صحيح داشته باشد ميتواند نوزادي سالم به دنيا بياورد. اين اولين قدم از پيشگيري براي داشتن فرزند سالم است اما اگر بعد از تولد يا بعد از شش ماهگي هنوز هم نوزادي چاق داريد بايد با استفاده از نحوه درست کالري دريافتي براي کودک، تغذيهاي اصولي را در نظر گرفت.» اين متخصص تغذيه عامل موثر ديگر در پيشگيري از چاقي را تحرکات کودک يا بازي کردن ميداند.
تغذيه از صفر تا بيستسالگي
نوزاد بعد از تولد بايد سيستم تغذيه جديد خود را با نام شير مادر آغاز کند. اين روند شيردهي تا قبل از شش ماهگي بدون دخالت غذاهاي ديگر صورت ميگيرد اما با آغاز شش ماهگي غذاهاي کمکي در کنار شير خودنمايي ميکنند. محمدرضا وفا ميگويد: «اگر والدين از شير خشک براي تغذيه نوزاد استفاده ميکنند بايد به ميزان کالري دريافتي آن دقت کنند. اين کودکان در کنار شير خشک بايد غذاهاي مکملي را مصرف کنند که کالري متعادلتري نسبت به غذاهاي پرکالري داشته باشد.
رژيم غذايي از چه سني بايد شروع شود؟
دکتر محمدرضا وفا ميگويد: به کودکان زير هفت سال نبايد رژيم غذايي براي لاغري داده شود؛ بهترين روش براي اين کودکان تنظيم کالري مصرفي روزانه آنهاست. رژيم کاهش وزن براي اين سنين اصلا مناسب نيست و باعث مختل شدن صفحه رشد در اين کودکان ميشود. اين رژيمدرماني باعث ميشود رشد قد و وزن آنها از بين برود.
همچنين بچههاي بالاي ?? سال درگرفتن رژيم غذايي نسبت به سنين بالاتر محدودترند اما بهترين سن براي شروع يک رژيم اصولي؛ هجدهسالگي است. در هجدهسالگي منحني رشد کامل شده و جوانان ميتوانند نوع تغذيه خود را مديريت کنند و در کنار تغذيه مناسب ورزش را در برنامه روزانه خود بگنجانند.
خطرات ناشي از چاقي
شايد اين جمله به گوشتان خورده باشد که ميگويند چاقي مادر همه امراض است. اگر تا ششسالگي کودک دچار چاقي مفرط شود اين امکان وجود دارد که او بهعنوان يک انسان تا آخر عمر با اين مشکل دستوپنجه نرم کند. متاسفانه کودکان چاق امروز بزرگسالان چاق آينده خواهند بود.
دکتر وفا در اين مورد ميگويد: در علم پزشکي و بهداشت سلامت جهاني؛ شانس و احتمال دچار شدن به بيماريها در افراد چاق بيشتر از ديگر افراد در جامعه است. بيماريهايي مانند چربي خون، کبد چرب و سرطانهاي دستگاه گوارش بيشتر در اين افراد ديده ميشود. البته فقط بيماريهاي فيزيکي نيستند که اين دسته از کودکان را تهديد ميکنند بلکه بيماري رواني مانند افسردگي از شايعترين آنها هستند. اين کودکان بعد از ورود به مدرسه دچار نوعي از افسردگي و گوشهگيري ميشوند و مرتبا خود را با همکلاسيهايشان مقايسه ميکنند.
اين تازه شروع دور شدن از اجتماع اطرافشان است. اين افسردگي ناشي از چاقي باعث ميشود نتوانند با ديگر بچهها ارتباط برقرار کنند. عوارض اجتماعي شامل اضطراب، افسردگي، اعتمادبهنفس پايين و موفقيتهاي تحصيلي کمتر است.
عوامل موثر در چاقي کودکان
دکتر محمدرضا وفا؛ متخصص تغذيه ميگويد: عوامل زيادي هستند که کودکان را در دام چاقي ابدي مياندازند. يکي از مهمترين آنها عوامل مربوط به ژنتيک و ارث است، خطر ابتلا بهاضافهوزن و چاقي در کودکاني که والدين چاق دارند يا از مادران ديابتي متولد ميشوند، بيشتر از ديگر کودکان است. کودکاني که يکي از والدينشان چاق است حتي با حفظ وزن ايدهآل، در معرض اضافه وزن و چاقي دوران نوجواني و جواني هستند.
عامل ديگر مربوط به محيط و شيوه زندگي شامل رفتارهاي غذايي نامناسب مانند عادت به مصرف غذاهاي پرکالري، فستفودها، تنقلات با قند بالا و غذاهاي پرچرب زمينهساز ابتلا بهاضافهوزن و چاقي هستند. عامل آخر بيتحرکي کودکان بوده که در عصر حاضر بسيار شايع شده است.
کاهش فعاليت بدني و صرف کردن بيشتر اوقات فراغت پاي تلويزيون و بازيهاي رايانهاي و کاهش فرصتهاي بازي در خارج از منزل موجب ميشود تا بخشي از انرژي دريافتي از موادغذايي در بدن بهصورت چربي تجمع پيداکرده و سبب اضافهوزن و چاقي شود. کودکاني که بيشتر وقتشان را در محيط خانه و بدون تحرک ميگذرانند بيشتر دچار چاقيهاي ماندگار ميشوند.
دکتر محمدرضا وفا؛ متخصص تغذيه و استاد دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکي ايران درباره چاقي نوزادان تازه متولد شده و روشهاي پيشگيري از چاقي کودکاني ميگويد که در خطر اين مشکل قرار دارند.
به کدام بچهها چاق ميگوييم؟
دکتر محمدرضا وفا؛ متخصص تغذيه در گفتوگو با رکنا ميگويد: «کودکاني که منحني رشد آنها هرروز در حال افزايش است در دسته کودکان چاق قرار ميگيرند. بيشتر بچهها از خوردن لذت ميبرند ولي بعضي از کودکان اشتهاي سيريناپذيري دارند و دائما ميخواهند چيزي بخورند و درنتيجه يک مشکل جدي براي والدينشان ايجاد ميکنند. اين کودکان براساس جدول رشد از وزن بيشتري نسبت به همسن و سالهاي خود برخوردارند و خطرات بيشتري سلامت آنها را تهديد ميکند.
شروع چاقي از دوران جنيني!
دکتر محمدرضا وفا؛ متخصص تغذيه اينطور توضيح ميدهد: چاقي در نوزادان از همان دوران بارداري شروع ميشود. متخصصان بر اين باورند اگر در دوران بارداري که مهمترين دوران رشد جنين است، مادر تغذيهاي درست داشته باشد، ميتواند سلامت کودک دلبند خود را در آينده تضمين کند. درواقع رشد و تکامل طبيعي، سلامت جنين و نوزاد با نحوه صحيح تغذيه مادر در دوران قبل و هنگام بارداري و پس از تولد، با تغذيه صحيح بعدي کودک ارتباط مستقيم دارد.
به عبارت ديگر چنانچه مادر با افزايش وزن وارد دوران بارداري شود و از يک رژيم غذايي مناسب و کافي استفاده نکند که هم ذخيره بدن مادر و هم تغذيه جفت و جنين در حال رشد را تامين ميکند، اثر نامطلوب در فرايند رشد و تشکيل و تمايز اعضاي اوليه جنين و رشد جفت باقي ميگذارد که ممکن است پيامد آن حتي در تغذيه بعدي هم جبرانپذير نباشد. علاوه بر اين؛ شانس چاقي در نوزادان از همين ? ماهه پنهان زندگي آنها شروع ميشود و اين تغذيه نادرست در دوران بارداريميتواند در دهههاي ديگر زندگي آنها تاثير مستقيم بگذارد.
تاثير شير خشک روي چاقي نوزادان
متاسفانه در جامعه امروز بيشتر مادرها امکان شيردادن به نوزاد را ندارند و براي سيراب کردن آنها از شير خشک استفاده ميکنند. گنجاندن شير خشک در رژيم غذايي کودک ميتواند الگوي غذا خوردن او را بر هم بزند؛ وابستگي کودک به آن مشکلاتي در درازمدت براي او ايجاد ميکند. بهطور مثال بعضي کودکان پس از مصرف طولانيمدت از شير خشک دچار چاقي غيرطبيعي ميشوند، از سوي ديگر کالري موجود در شير خشک عمدتا از قند است و مصرف کالري بيشتر برابر است با برهم زدن تعادل سيستم طبيعي بدن نوزادان که در درازمدت دچار نوسان شديد ميشود.
دکتر وفا دراينباره ميگويد: قند سلامتي کودک را به خطر مياندازد و موجب چاقي او ميشود، در حال حاضر پروتئين در شير خشک تهيهشده از کنسانتره سويا، شير و نخود است که اين ماده مانع از مصرف مواد غذايي ديگر از سوي کودک ميشود؛ در توليد شير خشک از طعمدهندههاي مصنوعي استفاده ميشود که اين هم يک دليل ديگر براي ناسالم بودن اين ماده غذايي است.
مراحل پيشگيري از چاقي
دکتر محمدرضا وفا؛ متخصص تغذيه ميگويد: پيشگيري بايد از همان دوران بارداري آغاز شود. اگر هر خانم قبل و بعد از بارداري تغذيه صحيح داشته باشد ميتواند نوزادي سالم به دنيا بياورد. اين اولين قدم از پيشگيري براي داشتن فرزند سالم است اما اگر بعد از تولد يا بعد از شش ماهگي هنوز هم نوزادي چاق داريد بايد با استفاده از نحوه درست کالري دريافتي براي کودک، تغذيهاي اصولي را در نظر گرفت.» اين متخصص تغذيه عامل موثر ديگر در پيشگيري از چاقي را تحرکات کودک يا بازي کردن ميداند.
تغذيه از صفر تا بيستسالگي
نوزاد بعد از تولد بايد سيستم تغذيه جديد خود را با نام شير مادر آغاز کند. اين روند شيردهي تا قبل از شش ماهگي بدون دخالت غذاهاي ديگر صورت ميگيرد اما با آغاز شش ماهگي غذاهاي کمکي در کنار شير خودنمايي ميکنند. محمدرضا وفا ميگويد: «اگر والدين از شير خشک براي تغذيه نوزاد استفاده ميکنند بايد به ميزان کالري دريافتي آن دقت کنند. اين کودکان در کنار شير خشک بايد غذاهاي مکملي را مصرف کنند که کالري متعادلتري نسبت به غذاهاي پرکالري داشته باشد.
رژيم غذايي از چه سني بايد شروع شود؟
دکتر محمدرضا وفا ميگويد: به کودکان زير هفت سال نبايد رژيم غذايي براي لاغري داده شود؛ بهترين روش براي اين کودکان تنظيم کالري مصرفي روزانه آنهاست. رژيم کاهش وزن براي اين سنين اصلا مناسب نيست و باعث مختل شدن صفحه رشد در اين کودکان ميشود. اين رژيمدرماني باعث ميشود رشد قد و وزن آنها از بين برود.
همچنين بچههاي بالاي ?? سال درگرفتن رژيم غذايي نسبت به سنين بالاتر محدودترند اما بهترين سن براي شروع يک رژيم اصولي؛ هجدهسالگي است. در هجدهسالگي منحني رشد کامل شده و جوانان ميتوانند نوع تغذيه خود را مديريت کنند و در کنار تغذيه مناسب ورزش را در برنامه روزانه خود بگنجانند.
خطرات ناشي از چاقي
شايد اين جمله به گوشتان خورده باشد که ميگويند چاقي مادر همه امراض است. اگر تا ششسالگي کودک دچار چاقي مفرط شود اين امکان وجود دارد که او بهعنوان يک انسان تا آخر عمر با اين مشکل دستوپنجه نرم کند. متاسفانه کودکان چاق امروز بزرگسالان چاق آينده خواهند بود.
دکتر وفا در اين مورد ميگويد: در علم پزشکي و بهداشت سلامت جهاني؛ شانس و احتمال دچار شدن به بيماريها در افراد چاق بيشتر از ديگر افراد در جامعه است. بيماريهايي مانند چربي خون، کبد چرب و سرطانهاي دستگاه گوارش بيشتر در اين افراد ديده ميشود. البته فقط بيماريهاي فيزيکي نيستند که اين دسته از کودکان را تهديد ميکنند بلکه بيماري رواني مانند افسردگي از شايعترين آنها هستند. اين کودکان بعد از ورود به مدرسه دچار نوعي از افسردگي و گوشهگيري ميشوند و مرتبا خود را با همکلاسيهايشان مقايسه ميکنند.
اين تازه شروع دور شدن از اجتماع اطرافشان است. اين افسردگي ناشي از چاقي باعث ميشود نتوانند با ديگر بچهها ارتباط برقرار کنند. عوارض اجتماعي شامل اضطراب، افسردگي، اعتمادبهنفس پايين و موفقيتهاي تحصيلي کمتر است.
عوامل موثر در چاقي کودکان
دکتر محمدرضا وفا؛ متخصص تغذيه ميگويد: عوامل زيادي هستند که کودکان را در دام چاقي ابدي مياندازند. يکي از مهمترين آنها عوامل مربوط به ژنتيک و ارث است، خطر ابتلا بهاضافهوزن و چاقي در کودکاني که والدين چاق دارند يا از مادران ديابتي متولد ميشوند، بيشتر از ديگر کودکان است. کودکاني که يکي از والدينشان چاق است حتي با حفظ وزن ايدهآل، در معرض اضافه وزن و چاقي دوران نوجواني و جواني هستند.
عامل ديگر مربوط به محيط و شيوه زندگي شامل رفتارهاي غذايي نامناسب مانند عادت به مصرف غذاهاي پرکالري، فستفودها، تنقلات با قند بالا و غذاهاي پرچرب زمينهساز ابتلا بهاضافهوزن و چاقي هستند. عامل آخر بيتحرکي کودکان بوده که در عصر حاضر بسيار شايع شده است.
کاهش فعاليت بدني و صرف کردن بيشتر اوقات فراغت پاي تلويزيون و بازيهاي رايانهاي و کاهش فرصتهاي بازي در خارج از منزل موجب ميشود تا بخشي از انرژي دريافتي از موادغذايي در بدن بهصورت چربي تجمع پيداکرده و سبب اضافهوزن و چاقي شود. کودکاني که بيشتر وقتشان را در محيط خانه و بدون تحرک ميگذرانند بيشتر دچار چاقيهاي ماندگار ميشوند.
کپی لینک کوتاه: