به گزارش روابط عمومی دانشکده طب ایرانی دانشگاه علوم پزشکی ایران، دکتر مهدی شفیعی به تشریح خواص کنگر و انواع خوراکی هایی که با این گیاه آماده می‌شود، پرداخت.

در فصل بهار گیاهان خودرو در دشت و کوه سر از خاک بیرون آورده و زیبایی طبیعت را دو چندان می کنند. در میان این گیاهان گونه های مختلف گیاهان دارویی و خوراکی وجود دارد که از دیر باز مردم محلی و افراد بومی با خواص برخی از این گیاهان آشنا بوده و از آنها استفاده می کرده اند. یکی از گیاهانی که به وفور در دامنه کوه ها و دشت های در تمامی نقاط ایران حتی مناطق کویری یافت می شود. کنگر کوهی یا کنگر وحشی است. 

نام علمی این گیاه Cirsium vulgare و از خانواده کاسنیان است. برگ های این گیاه سبز رنگ و دارای خار بوده و ساقه آن گاهی تا یک متر رسیده و گل آزین آن دارای گل های صورتی رنگ مجتمع همراه با تیغ های بلند است. مطالعات نشان داده که این گیاه حاوی ترکیبات موثر متعددی است و اثرات اثبات شده ای از جمله آنتی اکسیدانی، ضد باکتری، ضد سرطان و ضد دیابت دارد.

در منابع طب ایرانی از این گیاه با نام هایی چون حَرشَف و عَکوب نام برده شده است. طبع این گیاه گرم و خشک بوده و طعم خاصی ندارد. حکمای طب ایرانی خواص متعددی برای این گیاه قائل اند از جمله ادرار آور، محرک کلیه و مثانه، بند آورنده اسهال، افزیش دهنده میل جنسی، هضم کننده غذا، خوشبو کننده عرق. همچنین در استفاده موضعی می تواند در التیام سوختگی و زخم موثر باشد. از ساقه و برگ های نازک و بدون خار کنگر در تهیه غذاهای بومی در مناطق مختلف دنیا از جمله ایران، ترکیه، ارمنستان، سوریه، مصر، افغانستان استفاده می شود. 

از جمله خوراکی هایی که می توان با این سبزی بهاره آماده کرد چند نمونه معرفی می شود:

کنگر ماست: ساقه های کنگر را خوب تمیز کرده، خاک و گل و خارهای آن را گرفته و پس از شستن با مقداری آب پخته و سپس کنگر پخته شده را ساطوری نموده و با مقداری سیر رنده شده، فلفل، زیره، نعناع و نمک به ماست چکیده اضافه نموده و چند ساعتی در یخچال گذاشته تا یکدست شود.

کنگر تخم مرغ( املت کنگر): مقداری پیاز نگینی خرد شده را در روغن تفت داده و پس از سبک شدن کنگر پخته و ساطوری شده را به آن اضافه کرده مقداری حرارت می دهیم تا کنگر نیز تفت داده شود. سپس زردچوبه و کمی نمک و فلفل اضافه کرده کمی حرارت داده و تخم مرغ ها را در آن شکسته هم زده اجازه می دهیم تخم مرغ کاملا بپزد.

کشک و کنگر: مقداری کنگر پخته را در روغن تفت داده و زردچوبه، فلفل و نعناع خشک و سیر رنده شده اضافه نموده، اجازه می دهیم زردچوبه و سیر کمی تفت داده شود. سپس کشک را اضافه کرده و زیر شعله را کم می کنیم تا کشک بجوش آید. شعله را خاموش کرده غذا آماده است.

خورش کنگر: مانند تهیه خورش کرفس است با این تفاوت که بجای ساقه کرفس از ساقه های تمیز شده و خرد شده کنگر استفاده می شود.