توصیه‌های بهداشتی و تغذیه‌ای به زائران اربعین ۱۴۰۴
در آستانه برگزاری پیاده‌روی عظیم اربعین حسینی (ع) در سال ۱۴۰۴، معاونت بهداشت با هشدار نسبت به افزایش خطر انتقال بیماری‌ها در تجمعات گسترده، مجموعه‌ای از نکات بهداشتی، تغذیه‌ای و مراقبتی را برای زائران و خادمان ارائه و بر اهمیت رعایت بهداشت فردی به‌ویژه بهداشت دست تأکید کرد.
به گزارش روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی ایران، در آستانه برگزاری پیاده‌روی عظیم اربعین حسینی (ع) سال ۱۴۰۴، رعایت اصول بهداشت فردی و به‌ویژه بهداشت دست بیش از پیش حائز اهمیت است. بر این اساس، وزارت بهداشت ضمن هشدار درباره افزایش خطر انتقال بیماری‌ها در تجمعات گسترده، از زائران و خادمان خواست تا با شستن مداوم و صحیح دست‌ها، از ابتلا و شیوع بیماری‌های تنفسی، گوارشی و ویروسی جلوگیری کنند.
طبق اعلام این وزارتخانه، اجرای برنامه‌های منسجم بهداشت دست می‌تواند تا ۵۰ درصد از عفونت‌های مرتبط با مراقبت‌های بهداشتی را کاهش دهد و به طور میانگین ۱۶ برابر هزینه خود، صرفه‌جویی اقتصادی به همراه داشته باشد.
زمان‌های کلیدی شست‌وشوی دست‌ها
زائران باید بدانند که تماس‌های فیزیکی، استفاده از سرویس‌های بهداشتی عمومی و مصرف غذا در فضاهای مشترک، امکان انتقال بیماری را افزایش می‌دهد. از این رو، آگاهی نسبت به زمان‌های حساس شستن دست‌ها و آموزش صحیح این اقدام، ضرورتی انکارناپذیر است.
زمان‌های کلیدی شست‌وشوی دست‌ها:
قبل، هنگام و بعد از تهیه یا مصرف غذا قبل و بعد از مراقبت از افراد بیمار
پس از استفاده از سرویس بهداشتی پس از عطسه، سرفه یا تمیز کردن بینی
پس از تماس با حیوانات یا زباله بعد از لمس سطوح مشترک در موکب‌ها و مسیر حرکت
روش شستن صحیح دست‌ها
۱. خیساندن دست‌ها با آب تمیز ۲. استفاده از صابون و مالش کامل تمام سطوح دست ۳. شست‌وشو با آب جاری به‌مدت حداقل ۲۰ ثانیه ۴. آب‌کشی کامل ۵. خشک‌کردن با حوله تمیز یا در معرض هوا
در صورت نبود آب و صابون، استفاده از محلول‌های ضدعفونی‌کننده حاوی حداقل ۶۰ درصد الکل توصیه می‌شود.
یادآوری پروتکل‌های دوران کرونا
تجربه دوران همه‌گیری کووید-۱۹ نشان داد که شست‌وشوی دست‌ها یکی از مؤثرترین و ساده‌ترین ابزارهای مهار بیماری‌ها است. حتی در فضای باز و پرتحرک مراسم اربعین، این اقدام می‌تواند از انتشار ویروس‌هایی مانند آنفلوآنزا و کرونا نیز جلوگیری کند.
توصیه‌های تغذیه سالم در مسیر اربعین
در ایام پیاده‌روی اربعین، توجه به سلامت و تغذیه سالم، چه در داخل و چه در خارج از کشور، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. زائران باید از مصرف غذاهای چرب، شور، مانده و ناسالم خودداری کرده و متناسب با وضعیت جسمی خود، برنامه غذایی سالم و سبک‌تری را در پیش بگیرند. افراد مبتلا به بیماری‌هایی نظیر دیابت و فشار خون بالا باید داروهای خود را همراه داشته باشند و از رژیم غذایی خود در طول سفر غافل نشوند.
توصیه می‌شود از مصرف غذاهای چرب و سنگین و غذاهایی که در معرض هوا قرار دارند، مانند غذاهای خیابانی سرباز، خودداری شود. ظروف مصرف غذا باید شخصی یا یکبار مصرف باشد و از استفاده از ظروف مشترک پرهیز شود.
نوشیدن حداقل هشت لیوان آب سالم روزانه ضروری است و بهتر است از آب بطری، دوغ پاستوریزه و شیرهای بسته‌بندی استفاده شود. از مصرف دوغ شور، نوشیدنی‌های شیرین خانگی و عرقیات پرهیز شود.
زائران باید از نوشیدن چای، قهوه، نوشابه‌های انرژی‌زا و کافئین‌دار در حجم بالا اجتناب کنند، چرا که این نوشیدنی‌ها موجب افزایش دفع آب از بدن شده و خطر کم‌آبی را بالا می‌برند.
شیرهای استریلیزه با ماندگاری بالا بهترین گزینه برای تأمین مایعات مغذی است. برای جلوگیری از یبوست و حفظ انرژی، مصرف میوه‌های خشک، مغزها و دانه‌های بدون نمک، خیار و هویج پوست‌گرفته، و میوه‌های ملینی مانند انجیر و آلو توصیه می‌شود. نان سبوس‌دار به جای نان سفید (مثل لواش) انتخاب بهتری برای حفظ عملکرد گوارش است.
مصرف سالاد خام، سبزیجات نشسته، لبنیات غیرپاستوریزه، کنسروهای معیوب یا باد کرده، کشک، غذاهای دریایی، و غذاهای دارای سس مایونز در مسیر پیاده‌روی ممنوع است. غذاهای پخته شده نباید بیشتر از دو ساعت در دمای محیط بمانند و از مصرف غذای مانده باید اجتناب کرد. بهتر است به جای تخم‌مرغ نیمرو، از تخم‌مرغ آب‌پز سفت‌شده استفاده شود که ایمن‌تر و قابل‌هضم‌تر است. برای پیشگیری از یبوست، مصرف سبزیجات پخته مانند سیب‌زمینی، کدو و هویج توصیه می‌شود.
زائران باید یک لیوان شخصی به همراه داشته باشند و از نوشیدن مایعات داغ در لیوان‌های یکبار مصرف شفاف خودداری کنند. در نهایت، از بین میوه‌ها، سیب، موز و پرتقال بهترین گزینه‌ها برای حمل و مصرف در سفر هستند، به شرط آنکه پوست آن‌ها کنده و قبل از خوردن شسته شوند.
پیشگیری از تاول و خستگی پا
طبیعی است که پس از پیمودن مسافت طولانی، پاهای زائر دچار تاول یا خستگی شدید شود، اما راهکارهایی وجود دارد که با رعایت آن‌ها می‌توان از بروز این مشکلات جلوگیری کرد.
تاول‌ها، که معمولاً بر اثر اصطکاک یا فشار ایجاد می‌شوند، به هیچ عنوان نباید ترکیده شوند؛ زیرا خطر عفونت را افزایش می‌دهد.
برای پیشگیری، استفاده از کفش مناسب، جوراب نخی و تغییر مرتب جوراب در طول مسیر توصیه می‌شود.
همچنین گرم کردن عضلات پا پیش از حرکت و استراحت کوتاه‌مدت در طول مسیر می‌تواند فشار را کاهش دهد.
در صورت بروز پیچ‌خوردگی، پا باید در وضعیتی راحت قرار گرفته، مچ بانداژ و بالاتر از سطح بدن نگه داشته شود.
استفاده از کمپرس سرد در ۱۰ دقیقه اول و سپس گرم کردن موضع، به کاهش التهاب کمک می‌کند.
اگر امکان تحمل وزن بدن روی پا وجود ندارد یا درد شدید ادامه دارد، مراجعه به پزشک ضروری است.
کارشناسان بهداشت تأکید دارند که حتی با شکستگی، ممکن است توان راه رفتن باقی بماند، اما باید از هرگونه فشار به پای آسیب‌دیده اجتناب و آن را بی‌حرکت نگه داشت.
توصیه‌های پیشگیری از بیماری‌های تنفسی و گرد و غبار
کارشناسان بهداشت توصیه می‌کنند زائران در هنگام عطسه و سرفه، دهان و بینی خود را با دستمال یا قسمت بالای آستین بپوشانند و از روبوسی، دست دادن و در آغوش گرفتن دیگران به‌ویژه افراد دارای علائم تنفسی خودداری کنند.
همچنین، رعایت فاصله یک تا دو متری از افراد سرفه یا عطسه‌کننده و استفاده از ماسک در این شرایط ضروری است.
در صورت بروز علائم شبیه آنفلوانزا همچون تب، سرفه یا گلودرد، باید ضمن استفاده از دستمال و ماسک، موضوع را به مأموران بهداشتی اطلاع داد.
برای مقابله با گرد و غبار، زائران باید در محیط‌های بسته مستقر شده و درها و پنجره‌ها را ببندند.
ماسک‌های معمولی کاغذی و دستمال، توان جلوگیری از ورود ذرات ریز گرد و غبار را ندارند، اما ماسک‌های فیلتردار استاندارد مانند FFP2 موجود در داروخانه‌ها می‌تواند مؤثر باشد.
افراد دارای مشکلات قلبی یا ریوی باید قبل از استفاده از ماسک با پزشک مشورت کنند و در صورت مشاهده علائمی مانند تنگی نفس، خس‌خس سینه یا درد قفسه سینه، به‌ویژه در بیماران آسمی، درمان همیشگی خود را ادامه داده و به پزشک مراجعه کنند.
همچنین، برای جلوگیری از آلودگی آب و مواد غذایی، استفاده از پوشش مناسب مانند ماسک توصیه می‌شود.
کپی لینک کوتاه:
نظر دهید